Alternatif ve özellikle de ücretsiz açık kaynak kodlu bir işletim sistemi arayanlar için şüphesiz Ubuntu en iyi seçeneklerden biridir. Linux varyasyonları arasında en iyilerinden biri olarak kabul edilen Ubuntu, 29 Nisan 2010 günü en son sürümüyle www.ubuntu.com adresinden indirilmeye sunuldu.
Ancak Ubuntu'nun farklı sürümleri mevcut ve bunlar yeni bir kullanıcının kafasını karıştırabilir, hatta gözünü de korkutabilir. Oysa ortada korkacak, çekinecek bir durum yok. Bu yazıda size Ubuntu'nun farklı sürüm isimlerinin anlam ve içeriğinden bahsedeceğiz. Böylece yeni başlayanların konuya ısınmasını sağlayacak, seçim yapmalarını kolaylaştıracağız.
Eğer herşeye rağmen hangi sürümün size en uygun olduğuna karar veremezseniz, o zaman web sitesinin giriş sayfasında bulunan linki kullanarak, en son sürümü indirin deriz. Bu sürüm işletim sistemi ihtiyaçlarınızı fazlasıyla karşılayacaktır.
Seri numaraları ne anlama geliyor?
Ubuntu hakkında biraz araştırma yaparsanız, ortalıkta farklı kod numarasına sahip Ubuntu sürümlerinin olduğunu görürsünüz. Mesela 9.4, 9.10 ya da 10.04 gibi kodlamalara sahip sürümleri şu an internet üzerinde bulabilirsiniz. Peki ama bu sürüm numaraları ne anlama geliyor? 9 ile 10 arasında çok büyük fark var mı?
Aslında bu kodlar bildiğimiz anlamda sürüm numaraları değiller. Ubuntu'nun 9 ve 10 kodlu sürümleri arasında öyle çok radikal bir farklılık yok. Bu numaralar sürümlerin kullanıcıya sunuldukları tarihleri gösteriyorlar. Mesela "9.10" kodlu Ubuntu sürümü, 2009'un 10'uncu ayında paylaşıma açıldığı için bu numarayı taşımaktadır.
Çeşitli sürümlere verilen farklı hayvan isimlerine gelince, aslında bu da sadece geliştirici kitlenin kendi arasında belirlediği, yarı şaka, yarı ciddi bir kod isminden başka birşey değildir. Kullandığı yazılıma sahip çıkmayı sevenler, onlardan bahsederken sürüm kodu yerine bu isimleri kullanmayı tercih ederler, hepsi bu!
Farklı alt modeller ne anlama geliyor?
Ubuntu'nun web sitesine girdiğinizde, Ubuntu'nun farklı isimlerle sunulan değişik modelleri olduğunu da göreceksiniz. Ubuntu, Kubuntu, Xubuntu gibi uzayıp giden bu isimler ne anlam ifade ediyor? Farklı sürüm tarihleriyle aralarında bir bağlantı var mı?
Aslında farklı isimlerle sunulan Ubuntu sürümleri, en güncel olan versiyonun, farklı amaçlara göre donatılmış alt modellerinden başka birşey değildir. Bunu Microsoft'un Windows sürümlerinde de görebiliriz. Windows Vista Basic, Home, Professional, Ultimate gibi farklı isimler, aldığınız Windows'un sunduğu imkanları sınıflandırmaya yararlar.
Ne var ki Ubuntu tamamen ücretsiz olduğundan, farklı alt sürümler birbirlerinden daha zayıf değillerdir. Yani Kubuntu yerine Xubuntu'yu tercih ederseniz, herhangi bir işlev kaybını göze almış olmazsınız. Gelin şimdi hangi modelin ne özellikleri var, birlikte bakalım!
Ubuntu ve Kubuntu arasındaki fark
Ubuntu
Sadece Ubuntu olarak adlandırılan standart sürüm, kullanıcı dostu olduğu kanıtlanmış Gnome kodlu kullanıcı arabirimine sahiptir. Bu arabirimin amacı, Microsoft ve Apple gibi firmaların işletim sistemlerinin sunmaya çalıştıkları kullanım kolaylığını vermektir. Pek çok ince ayarı otomatik olarak yapmaya ayarlı olan bu işletim sistemi, özellikle Ubuntu ile yeni tanışan kullanıcıların hayatını kolaylaştırmaya yönelik tasarlanmıştır. Ubuntu ile yeni tanışacak olanlara bu modeli tercih etmeleri önerilir.
Kubuntu
Ubuntu ile Kubuntu arasındaki en büyük fark, kullanılan arabirimden kaynaklanıyor. Kubuntu, KDE kod adlı, çok bilindik bir başka Linux arabirimi ile çalışacak biçimde tasarlanmış. Bu arabirimin en büyük özelliği, işletim sistemine daha etraflıca hâkim olmak isteyen kullanıcılara, çok daha fazla ince ayar yapabilme imkanı sunmasıdır. KDE arabirimi sayesinde Kubuntu üzerinde pek çok işlemi ve seçeneği kullanıcının ayarlaması mümkün olmaktadır.
Xubuntu ve Edubuntu'nun farkları
Xubuntu
Bazı kullanıcılar gösterişli ve haliyle biraz fazlaca sistem kaynağı kullanan işletim sistemlerinden hoşlanmayabilirler. Özellikle eski teknoloji bir bilgisayarla çalışmak zorunda kaldığımızda ise bu durum seçenekten çok mecburiyete dönüşür. İşte Xubuntu bu ihtiyaca yönelik olarak optimize edilmiş bir sürüm. Pek çok açıdan Ubuntu ile arasında büyük bir fark yok. Ancak basit ve gösterişten kaçan XFCE kodlu kullanıcı arabirimi sayesinde, çalışırken sistemi gereksiz yormuyor.
Edubuntu
Standart Ubuntu'nun eğitim ve öğrenim amaçlı olarak donatılmış versiyonu olan Edubuntu, özellikle sınıflarda ihtiyaç duyulacak pek çok özellik içeriyor. Farklı seviyelere hitap eden pek çok eğlenceli eğitim oyunu içeren bu sistem, aynı zamanda öğretmenlerin sınıftaki öğrencilerin çalışmalarını ve gelişimlerini yakından takip edebilmesine imkân tanıyan ek özelliklere de sahip. Tabii tüm diğer Ubuntu sürümleri gibi ücretsiz olduğundan, okul bütçesine hiçbir ek yük getirmemiş oluyor!
Netbook ya da Server Edition?
Netbook Remix
Ubuntu'nun bu sürümü özellikle netbook kullanıcılarına hitap edecek biçimde tasarlanmış. Netbook Remix içerik ve yetenek olarak standart Ubuntu'dan geri kalmıyor. Ancak pek çok özelliği netbookların performansına olumlu etki edecek biçimde elden geçirilmiş. Belki en önemli özelliği ise arabirimin küçük ekran boyutlarına uygun hale getirilmiş olması. Çoğu netbook 10 inç ya da altı ekrana sahip olduğundan, Netbook Remix uygulama pencerelerini ve ilgili özelliklerini bu boyutlardan en iyi biçimde faydalanacak biçimde ayarlıyor.
Server Edition
Bu sürüm kesinlikle ileri seviye kullanıcılara yönelik hazırlanmış. Kullanıcı arabirimi adına pek fazla birşeye sahip değil, ancak sunduğu güvenlik önlemleri ve çalışma yetenekleri çok ileri düzeyde. İnterneti ayakta tutan çoğu sunucu Linux tabanlı ve Ubuntu Server Edition da bunlar arasında en başarılı olanlardan biri. Bir sunucu kurmak isteyen ama bunun için büyük bir bütçe ayıramayan kullanıcılar için mükemmel bir seçenek!
Gördüğünüz gibi Ubuntu sürümleri ve modelleri gayet anlaşılır yazılımlar. Burada bahsedilenden daha fazlasını bulmak için tüm yapmanız gereken www.ubuntu.com adresini ziyaret etmenizdir.