Son zamanlarda "müzikle devrim" sözlerini sık sık duyuyor olabilirsiniz. Bu sözlerin allında ise muhtemelen bilgisayar yatıyor. CD-ROM'ların piyasaya çıkışından itibaren müzik dosyaları, bilgisayardaki normal metin belgeleri kadar kolay ulaşılır dosyalar haline geldi. Bu dosyalar, esasen daha sonra dinlemek üzere içine müzik parçalarının kaydedildiği taşıyıcı dosyalardır. MP3 olarak bilinen müzik formatı ise müzik dünyasında bir devrimi temsil ediyor. Neden mi? Okumaya devam edin...
MP3'ün Getirdikleri
MP3ÜN GETİRDİKLERİ
Eğer müzik CD'leri ile haşır neşirseniz, bir CD'nin yaklaşık bir saatlik müzik kapasitesine sahip olduğunu da biliyorsunuzdur. Tam rakam ise 74 dakikadır. Bu kapasite, CD'nin yapısına da bağlı olarak ufak tefek değişiklikler gösterebilir.
Yakın zamana kadar müzik CD'leri hazırlamak için kullanılan dijital ses kayıt formatının ciddi bir sorunu vardı; çok fazla alana ihtiyaç duyuyorlardı. Doğal olarak fiziksel sınırlamaları olan CD'lere bu nedenle daha az parça kaydetmek mümkün olabiliyordu.
Özelle yüksek ses kalitesi, ancak yüksek miktarda depolama alanı kullanarak sunula-biliyordu. Bu durum, MP3 formatının müzik dünyasına girmesiyle değişti. MP3 formatı, müziğin kapladığı alanın ve verilerin transferi için gerekli olan zamanın azalması anlamına geliyor. MP3formatındaki bir şarkının boyutları, bilinen eski WAV ses formatının boyutlarına oranla on kat daha küçük. İşte bu yüzden, artık 10 saatten bile uzun müzik içerebilen CD'ler birer bilimkurgu öğesi olmaktan çıktılar.
MP3'ün Kalitesi
MP3'ÜN KALİTESİ
MP3 dosyaları ile alandan ve transfer süresinden kazanıldığına göre, kesinlikle ses kalitesinde azalma olmalı diye düşünüyor olabilirsiniz. Ama bu doğru değil. Unutmamak gerekir ki, normal bir müzik CD'sini dinlerken insan kulağı tüm sesleri ayıramaz. Örneğin bir orkestranın performansında, aynı anda çalınan bir tumba ile bir çanın sesi normal insan kulağı için ortak bir sestir. Bu ikisini ancak çok İyi eğitilmiş müzik uzmanları birbirinden ayrı olarak duyup algılayabilir. Müzik dosyalarının MP3 formatı içine sıkıştırılmasıyla, sadece kulağımızın zaten ayırt edemediği sesler elenmiş olur. Ama normal bir insan kulağı için kalite kaybı söz konusu değildir.
MP3 Dinlemek
MP3 DİNLEMEK
CD-ROM'ların PC'ler için bu derece yaygınlaşması, şarkıların MP3 formatına çevrilmesi konusunda İtici bir güç olmuştur. Bu durumda MP3 dinlemeye yarayan farklı yazılımların büyük bir hızla yayılmalarına da şaşmamak gerekir. Bugün en tanınmış MP3 dinleme yazılımları Windows işletim sisteminin standart bileşenlerinden birisi olan Windows Media Player, Real Player ve WinAmp'tır. Bunların hepsi MP3 dosyalarını dinlemek için kullanabileceğiniz yazılımlardır. Farklı dinleme seçeneklerinin tercih edilebileceği bir grafik arayüz şeklinde ekrana yansırlar. Görünüşte birer stereo teybe benzeyebilirler.
Ancak MP3 dinlemek için sadece böyle bir yazılıma sahip olmanız yetmiyor. Doğal olarak bilgisayarın kaliteli bir hoparlör seti ve bir de ses kartı ile desteklenmesi gerekli.
İnternet ve MP3 Dosyaları
İNTERNET VE MP3 DOSYALARI
MP3 dosyalarının sunduğu sınırsız olanaklardan birisi de, kuşkusuz internet ortamından kolaylıkla indirilebiliyor olmaları. Ancak bu konuda birtakım yasal düzenlemeleri de göz önünde bulundurmak son derece önemli.
MP3 formalının, diğer dijital ses formatlarına göre çok daha az bir alana gereksinim duyduğunu zaten öğrendiniz. Bu durum, MP3 dosyalarının internetten de kolayca temin edilip bilgisayara yüklenmesini mümkün hale getiriyor. Hatta istediğiniz bir MP3'ü e-postanıza eklemek ve arkadaşlarınıza göndermek gibi bir şansa da sahipsiniz.
Kısa zamanda milyonlarca insanın internet üzerinden müzik dağıtma modasına ayak uydurmaları, müzik şirketlerinin de bu duruma hazırlıksız yakalanmalarına yol açtı. Özellikle interneti kullanarak sıkıştırılmış müzik dosyalarına ulaşmak için yaratılan özel yazılımların yayılması, mahkemelere kadar taşınan tartışmaların ortaya çıkmasına neden oldu. Örneğin Napster adlı paylaşım programı, kamuoyunu uzunca bir süre meşgul etti. Zeki bir genç tarafından yaratılan yazılım, kullanıcıların kendi bilgisayarlarındaki MP3 dosyalarını programa bağlı tüm diğer kullanıcılarla paylaşma olanağı sağlıyordu. Eğer her gün internete kaç milyon bilgisayarın bağlandığını düşünecek olursak, olayın boyutları hakkında ciddi bir fikir de yürütebiliriz. Sonuçta Napster'ın kullanımı sınırlandırıldı. Ama bu sınırlama, müzik şirketleri için hiçbir zaman büyük bir zafere dönüşemedi. Çünkü Napster'ın bıraktığı yerden birçok yeni program devam elti ve bugün de yoğun olarak kullanılıyorlar.
Programlar dışında MP3 dosyalarını bulmak için kullanıcıya yardımcı olan web siteleri olduğunu da belirtmekte yarar var.
Bilgisayarlarla Sınırlı Kalmayın
BİLGİSAYARLA SINIRLI KALMAYIN
CD çalarlar için olduğu gibi, MP3 çalarlar için de farklı dönemlerden geçilmiştir. Bugün, hoparlörleri ve bir ses kartı olan herhangi bir PC'de MP3 dinleyebilirsiniz. Ancak MP3 dosyaları için mutlaka bilgisayar sahibi olmanız da gerekmez. Yeni nesil müzik setleri ve CD okuyucu cihazların büyük çoğunluğu, normal müzik CD'leri ile birlikte içerisinde yüzden fazla MP3 dosyası bulunan MP3 CD'lerini de çalabiliyorlar.
Hepsi bu kadar da değil... Yaklaşık dört yıl önce karşımıza çıkan taşınabilir MP3 çalarlar. belleklerinin sunduğu kapasite kadar MP3'ü her gittiğiniz yerde yanınızda taşımanıza olanak tanıyorlar. Bu tip cihazları standart bir walkman'e benzetebiliriz. Aralarındaki tek fark, walkman'lerin kasetleri, taşınabilir MP3 çalarların ise MP3 dosyalarını çalıyor olmaları.
Piyasada MP3 çalma özelliğine sahip çok sayıda müzik seti ve taşınabilir MP3 çalar bulmanız mümkün. Bu cihazların bazıları çok pahalı olabilirken, bazıları ise düşük bütçeli kullanıcıların bile rahatlıkla üstesinden gelebilecekleri fiyatlarla satışa sunuluyorlar. Tabii çoğu zaman aralarındaki büyük kalite farkı da hemen dikkati çekiyor.
Terimler
… TERİMLER …
WAV: Sıkıştırılmamış müzik dosyalarının en çok kullanılan dijital formatıdır. Her parça, sabit disk üzerinde 30 ya da 40 MB alan kaplayabilir. Bu büyüklük, parçanın süresi ile doğrudan ilgilidir.
MP3 (MPEG AUDIO LAYER3): Dijital ses dosyası olan WAV'ın yüzde 90'nını içeren ve geriye kalan yüzde 10'unu kapsamayan ses formatının ismi. Ancak boyutları açısından WAV'ın sadece onda birine eşit. Ses kalitesi, normal bir kullanıcı için WAV'dan farklı değil.
MP3 OKUYUCU YAZILIM: MP3 formatındaki müzik dosyalarını dinlemeye yarayan yazılımların genel ismi.