Bir otomobil şirketi düşünün, otomobile yüklediği pillerin bir bölümün kasten kilitleyerek, aracın bu "çalışmayan" pil ağırlığını taşıması için gereksiz bir enerji tüketmesine sebep olsun ve sonra bu aracın sahiplerine mesaj atıp, kilitli pillerin açılmasını istiyorlarsa, 2.000 dolar daha ödemeleri gerektiğini duyursun.
Aslında, teknoloji dünyasında bu yönteme "Ransomware" deniliyor. Yani, bir korsan bilgisayarınızı "kilitliyor" ve rehin alıyor. Ardından da sizden fidye istiyor. Tesla da şu anda Model Y araçlarına yüklediği ağır hacimli pillerin bir bölümünü kilitlemiş ve rehin almış durumda. Kilidi açmak içinse araç sahiplerinden bir tür "fidye" istiyor.
Bu gerçek, birkaç gün önce konu hakkında bir tweet atan Elon Musk sayesinde ortaya çıktı. Musk'ın açıklamasına göre, araçtaki pil kapasitesi 260 milden daha uzun sürüşe izin veriyor ancak fabrika çıkışında pillerin bir bölümünü çalışmayacak şekilde kilitleniyor. Eğer Model Y sahipleri fazladan 40-60 mil daha menzil istiyorsa, 1.500 - 2.000 dolarlık bir ödeme yapmak zorunda.
Aslında teknik olarak, bu bir pazarlama yöntemi. Otomobil üreticisi fazla menzili bir "opsiyon" olarak sunuyor ve karşılığında 2.000 dolar istiyor. Ancak sorun şu ki, bu opsiyon için araca sonradan pil eklenmiyor. Bu piller zaten aracın içine gömülü durumda ve tüm kütlesiyle aracın ağırlığını artırıyor. Bu gereksiz ağırlık ise aracın sürüş sırasında daha fazla enerji tüketmesine sebep oluyor. Yani, Tesla araçlara bu kullanılmayan pilleri yüklemese, araçlar zaten 30-40 mil daha fazla menzile sahip olabilecek.
The “260 mile” range Model Y’s built over the past several months actually have more range that can be unlocked for $1500 to $2000 (gains 40 to 60 miles of range), depending on which battery cells you have.
— Elon Musk (@elonmusk) May 4, 2024
Working through regulatory approvals to enable this. pic.twitter.com/6d5Ntekk01
Kimse şirketin bu politikasından şikayetçi olmadığına göre, alan razı veren razı bir durum var. Ancak otomobil endüstrisinde bu "yazılım kilitleri" giderek daha fazla kullanılıyor. Bir diğer deyişle otomobil üreticileri kendi araçlarına fidye yazılımı yüklüyor diyebiliriz. Ancak çoğu özellik, aracın fazladan bir ağırlık taşımasına sebep olmayan, sadece dijital yetenekleri kısıtlayan kilitler.
"Abonelik ücretini ödemediğiniz için koltuğunuzu ısıtamazsınız"
Mercedes Benz de 2022'de araçlarının motor gücünü artıracak bir yazılım kilidini açmak için müşterilerinden yıllık abonelik ücreti istiyordu. BMW ise, koltuk ısıtmalarına kilit koymuş, kilidi açmak için araç sahibinin yıllık abonelik ücreti ödemesini şart koşmuştu ancak BMW sahipleri bu fidyeyi ödemekten hiç memnun kalmayınca uygulamadan vazgeçildi.