Koronavirüsün dünyaya yayılmasından bu yana araştırmalar halen devam ediyor. Koronavirüsün davranış şeklini anlamak ve onunla mücadele edebilmek için yapılan araştırmalar bilim dünyasına ışık oluyor. Koronavirüs, geçirdiği mutasyonlardan nasıl etkileniyor? Yapılan iki araştırma, koronavirüsün geçirdiği mutasyonların ne anlama geldiğini açıklıyor.
SESSİZ MUTASYONLAR KORONAVİRÜSÜN DURDURULMASINI ZOR HALE Mİ GETİRİYOR?
RNA katlanması, koronavirüsün vahşi yaşamdan insanlara geçtikten sonra durdurulmasının nasıl bu kadar zor bir hale geldiğini açıklamaya yardımcı olabilir mi?
COVID-19 krizinin arkasındaki koronavirüsün tür bariyerini aşarak insanlara bulaşmadan önce yarasalarda ve diğer vahşi hayvanlarda zararsız bir şekilde yaşadığını biliyoruz.
Şimdi, Duke Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, virüsün genetik kodunun kabaca 30.000 harfinde, insanlara bulaştıktan sonra virüsün gelişmesine yardımcı olan ve muhtemelen küresel pandemi için zemin hazırlayan bir dizi "sessiz" mutasyon tespit ettiler. Bu küçük mutasyonlar, virüsün RNA moleküllerini insan hücreleri içinde nasıl çoğalttığını açıklıyordu.
16 Ekim 2020 tarihinde PeerJ dergisinde yayınlanan çalışmalarında araştırmacılar, insanlarda SARS-CoV-2 genomunda ortaya çıkan, ancak yarasalarda ve pangolinlerde bulunmayan değişiklikleri belirlemek için geliştirdikleri istatistiksel yöntemleri kullandılar.
Duke Üniversitesi'nden biyolog Greg Wray'in laboratuvarında doktora sonrası çalışmalarını sürdüren çalışmanın baş yazarı Alejandro Berrio, "Bu virüsü bu kadar benzersiz kılan şeyin ne olduğunu anlamaya çalışıyoruz" dedi.
Önceden yapılan araştırmalar, koronavirüsün yüzeyindeki yeni hücreleri enfekte etmeye yarayan "sivri uçlu" proteinleri kodlayan bir gen içinde pozitif seleksiyonun izlerini tespit etmişti.
RNA YAPISINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER
Yeni çalışma da benzer şekilde, "sivri uçlu" proteinleri değiştiren mutasyonların üzerinde durdu ve bu mutasyonları taşıyan viral suşların çoğalma olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Ancak bu araştırmayla, yazar Berrio, Wray ve Duke Üniversitesi Ph.D. öğrencisi Valerie Gartner önceki çalışmaların tespit edemediği başka suçluları da tespit etti.
Araştırmacılar, SARS-CoV-2 genomunun Nsp4 ve Nsp16 olarak adlandırılan iki bölgesindeki sessiz mutasyonların, kodladıkları proteinleri değiştirmeden bu virüse önceki türlere göre biyolojik bir üstünlük sağladığını bildiriyorlar.
Berrio, bu mutasyonların, proteinleri etkilemek yerine virüsün RNA'dan oluşan genetik materyalinin 3 boyutlu şekillere nasıl katlandığını ve insan hücrelerinde nasıl çalıştığını muhtemelen etkilediğini söyledi.
Berrio, RNA yapısındaki bu değişikliklerin insanlarda görülen SARS-CoV-2 virüsünü diğer koronavirüslerden nasıl ayırdığının hala bilinmediğini söyledi. Ancak bu mutasyonlar, virüsün insanların enfekte olduklarının farkında bile olmadan yayılma yetisine katkıda bulunmuş olabilir, ki bu da mevcut durumu kontrol etmeyi 2003 SARS koronavirüs salgınından çok daha zor hale getiren önemli bir fark.
Berrio, araştırmanın COVID-19'u tedavi etmek veya önlemek için yeni moleküler hedefler bulunmasına yol açabileceğini söyledi.
Berrio, "Nsp4 ve Nsp16, virüs yeni bir insanı enfekte ettiğinde üretilen ilk RNA moleküllerinin arasında" dedi. "Sivri uçlu proteinler ise daha sonraya kadar ortaya çıkmaz. Böylece Nsp4 ve Nsp16, viral yaşam döngüsünde daha erken ortaya çıktıkları için daha iyi bir tedavi hedefi haline gelebilirler" dedi.
Yeni koronavirüsün insanlarda gelişmesini sağlayan genetik değişiklikleri saptayarak, bilim adamları gelecekteki zoonotik hastalık salgınlarını gerçekleşmeden önce daha iyi tahmin etmeyi umuyorlar.
Berrio, "Virüsler sürekli olarak mutasyona uğruyor ve gelişiyor" dedi. "Dolayısıyla, SARS-CoV-2'nin yaptığı gibi insanlara yayılma potansiyeline sahip, diğer hayvanları enfekte edebilen yeni bir koronavirüs türünün ortaya çıkması da olası. Onu fark edebilmemiz ve erken kontrol altına almak için çaba göstermemiz gerekecek" dedi.
D614G ADLI MUTASYON KORONAVİRÜSÜ DAHA MI BULAŞICI YAPTI?
ABD'de Houston'da 5 binden fazla hastanın incelendiği araştırmada, Covid-19'a neden olan virüsün genetik mutasyonlar biriktirdiğini ve bu mutasyonlardan bir tanesi yüzünden daha bulaşıcı hale geldiği olabileceği bulundu.
mBIO dergisinde yayımlanan araştırmada Covid-19'un daha bulaşıcı bir hale gelmesine sebep olan D614G adlı mutasyon kaleme alındı. D614G adlı mutasyon, hücrelerimize viral giriş için yol açan başak proteininde yer alıyor. Pandeminin ilk dalgası sırasında Houston'daki hastalarda tespit edilen yeni koronavirüslerin %71'i bu mutasyona sahipti. Yaz boyunca ise bu mutasyonun yaygınlığı %99,9 olmuştu. Belki de bu mutasyonu içeren suşlar daha bulaşıcıdırlar.
Telefona Öksürerek, Koronavirüs Kapıp Kapmadığınızı Öğrenmeniz Mümkün