İnternetin temel parçaları arasındaki HTTP, SMTP ve FTP'nin isimlerini birçok kez duymuş olmalısınız. Peki, HTTP, SMTP, FTP nedir? Ne anlama geliyor? Peki bunlar tam olarak ne işe yarıyor, aralarında ne farklar var? İşte HTTP, SMTP ve FTP ile ilgili bilgiler...
Bu üç protokol de TCP (Taşıma katmanı protokolü) üzerinde dosya ve veri aktarımı için çalışıyor. Ancak çalışma şekilleri oldukça farklı.
HTTP Nedir?
Öncelikle bu kısaltmaların ne anlama geldiğine değinelim. HTTP Köprü Metni Aktarım Protokolü, FTP Dosya Aktarım Protokolü, SMTP ise Basit Posta Aktarım Protokolü sözcüklerinin kısaltılmışı.
HTTP genellikle 80 portu üzerinde "durumsuz" olarak çalışır, yani kullanıcılardan gelen isteklerin nereden geldiğini hatırlamaz. Bu nedenle bir web sitesinin size kişiselleştirilmiş hizmet sunması için çerezlerden faydalanması gerekir.
HTTP, web sunucusu ile web istemcisi (çoğunlukla web tarayıcısı) arasında dosya aktarımı için kullanılır. Bugünkü web sitelerini açtığınızda, HTTP protokolünün güvenli sürümü olan HTTPS'yi kullanırsınız. HTTPS ise 80 yerine 443 portunu kullanmaktadır.
FTP Nedir?
FTP ise "bant dışı" veri aktarımını kullanır, yani kullanıcı bilgisi, parola, dosya alma komutları gibi bilgileri veri aktarımı kanalından ayrı olarak gönderir. FTP'nin kullanımı son yıllarda bir miktar azalsa da, uzaktaki bir bilgisayarda dizinlere ve dosyalara ulaşmak gerektiğinde halen sıkça kullanılıyor.
FTP, genellikle 20 ve 21 portlarını kullanır. HTTPS'de olduğu gibi FTP'nin de FTPS olarak bilinen güvenli bir sürümü bulunmaktadır.
SMTP Nedir?
HTTP'den çok daha eski olan SMTP, dünya çapındaki eposta sunucuları tarafından kullanılır. Amacı, eposta sunucuları arasında iletişimi sağlamak, epostalarınızı alıcılarına iletmektir. Daha eski olduğundan, gönderilen tüm mesajların 7-bit ASCII biçiminde olması gerekir (HTTP'de böyle bir kısıtlama yoktur).
Web tabanlı eposta kullanıcılarının SMTP sunucularıyla uğraşması gerekmiyor, ancak genellikle şirketlerde ve eposta istemcilerini tercih edenler için SMTP adresinin istemci üzerinde ayarlanması gerekir. SMTP sunucusu genellikle 25 portunu kullanır, bununla birlikte protokolün güvenli sürümlerinde farklı port numaraları kullanılıyor.