B>Firmalar için yeni bir işletim sistemine geçiş hassas bir konudur. XP için verilen destek devam ediyor, dolayısıyla hemen Windows 7'ye geçmek zorunda değiller. Fakat bazı yeni fonksiyonlar işletim sisteminin değerini belirgin derecede arttırıyor. CHIP Online bu fonksiyonları tanıtıyor.
Firmaların BT saatleri farklı biçimde çalışır. Birçok firma hala Windows 2000 veya XP yüklü istemciler kullanıyor. Sunduğu hizmeti yerine getirdiği ve güvenlik riski oluşturmadığı sürece bu durum herhangi bir problem oluşturmuyor. Hatta Microsoft, 8 Nisan 2014'e kadar Windows XP için güvenlik güncelleştirmeleri çıkarmaya devam edecek; buna karşın Windows 2000 için verilen destek önümüzdeki sene bitiyor.
Geçmeli mi, beklemeli mi?
Microsoft, daha tüketici pazarı için çıkış tarihi gelmeden yoğun biçimde Windows 7'nin reklamını yaptı ve kurumsal müşterilerine geçiş için beklememeleri gerektiği mesajını verdi. Microsoft'un iddiasına göre eski "ilk servis paketini çıkana kadar geçiş yapmama" taktiği artık geçerli değil.
CHIP Online Windows 7'nin yeni özelliklerini firmaların bakış açısından inceledi ve şu an geçiş yapılıp yapılmaması gerektiği sorusunu cevapladı.
Dolambaçlı sürüm sorusunu cevaplamak
Windows 2000 ve XP'de uygun Windows sürümünü seçmek kolaydı. Windows 7'de altı farklı sürüm söz konusu ve hepsi firmalarda kullanıma uygun değil.
Firmadaki istemci PC'leri Windows 7'ye yükseltmek isteyenler yeni işletim sisteminin hangi sürümünün kullanıma uygun olduğunu düşünmeli. Microsoft ile ortaklık bağı olan firmalar uygun SKU'yu (Stock Keeping Units), yani sürümü bu bağa dayanarak danışmalı. Temelde Windows 7'nin tüm altı sürümünü kullanmak mümkün.
Firmalar için üç sürüm
Fakat firmalara özel sürümler Professional, Ultimate ve Enterprise'dır; çünkü bu sürümler bir alan adının (domain) üyesi olabilir ve yerel grup ilkeleri üzerinden merkezi biçimde yönetilebilir. Starter sürümü sadece hazır PC sistemlerinde kullanılmak üzere donanım üreticileri için öngörüldü. Home Basic ise sadece "gelişmekte" olan pazarlarda, ya da diğer bir tabirle yeni endüstrileşmiş ülkelerde satışa sunuluyor. Home Premium ise ev kullanıcılarına has, klasik sürüm oluyor.
32-bit mi, 64-bit mi?
Uygun Windows 7 sürümü seçimi 32 bit ve 64-bit mimarileri yüzünden ne yazık ki daha da karmaşıklaşıyor. 64 bit kullanmanın temel nedeni daha büyük bellek adresleme yeteneği oluyor. 4 GB'a gelince nokta koyulmuyor, bilakis 64 bit'te 192 GB'a kadar bellek desteği sunuluyor. Saf 64 bit programlar henüz yaygınlaşmış değil; fakat 32 bit programların neredeyse hepsi 64 bit Windows'ta da çalışıyor. Buna karşın karanlık devirden kalma 16 bit uygulamalar çalışmıyor. Sürücülerde de dikkatli olmak gerekiyor: 64 bit bir sistemde 32 bit sürücü kullanamazsınız. Keza Windows 64 bit, imzasız sürücüleri de kabul etmiyor.
Enterprise = Ultimate
Fonksiyon yelpazesi söz konusu olduğunda Enterprise ve Ultimate birbirinden farksız. İki sürüm sadece farklı lisans sahiplerine hizmet ediyor. Enterprise sadece Microsoft'un yığın lisansa sahip (volume licence) müşterileri için sunuluyor. Bu firmalar genellikle çok fazla Windows kurulumuna sahiptir. Bu kurulumları ise firmadaki yerel bir sunucu üzerinden (Key Management Server) etkinleştirebilirler. Buna karşın Ultimate sürüm KMS üzerinden etkinleştirilemez; fakat geri kalan her şeyi Enterprise ile aynıdır. Ultimate, gelişmiş son kullanıcılar ve yığın lisans sözleşmesi yapmamış firmalar için düşünülmüştür.
Pro sürümün kısıtlamaları
Pro sürümün birçok şeyi yapabiliyor; fakat birkaç ilginç özellikten yoksun. Örneğin sabit disk şifreleme aracı Bitlocker ve USB bellek şifreleme aracı Bitlocker to Go, Pro sürümde yok. Aynı şekilde izin verilen ve yasaklanan programlar için grup ilkesi oluşturmayı sağlayan AppLocker da yok. Son olarak Windows 7 Pro sanal sabit disk dosyalarından (VHD imajları) önyükleme yapamıyor.
Çalışanlar için: Daha üretken çalışmak
Cilalanmış arabirim, gelişmiş görev çubuğu ve birçok yeni fonksiyon daha hızlı çalışabilmenizi sağlıyor. Bu sayfada Windows 7'nin konfor özelliklerini nasıl en iyi şekilde kullanabileceğinizi öğreneceksiniz.
Senelerdir XP ile çalışanların ilk önce Windows 7'ye adapte olması gerekiyor. Temel yapı elbette aynı; fakat Microsoft kullanıcı arabirimindeki birçok detayda değişiklik yaptı. Örneğin görev çubuğu: Windows 7'nin görev çubuğu seleflerinin iki katı büyüklüğünde. Dolayısıyla içine görece daha fazla program sığıyor.
Pratik: Fare ile bu ikonlardan birinin üzerinde gezdiğinizde minik bir ön izleme gösteriliyor. Ön izlemenin içinde hemen kapatma tuşu da beliriyor ve böylece görev çubuğundan masaüstünü toparlayabiliyorsunuz. Buna karşın fare imleci, ön izlemenin üzerinde kalmaya devam ederse pencerenin kendisi beliriyor ve diğer pencereler şeffaflaşıyor (Aero Peek).
İyileştirilmiş görev çubuğu
Yeniliklere açık, tecrübeli kullanıcılar için zıplayan listeler de ilgi çekici bir örnek olabilir. Bu listeler görev çubuğuna sabitlenmiş programlara ait sık kullanılan fonksiyonları bir arada gösteriyor. Örneğin görev çubuğunda Internet Explorer varsa sağ fare tuşu ile üzerine tıkladığınızda sık gezilen web siteleri gibi gelişmiş fonksiyonlar beliriyor.
Program başında 10 kısayol
Bir zıplayan listede standart olarak her program için 10 girdi gösterilir. Elbette bu sayıyı arttırmanız veya azaltmanız mümkün. Denetim Masası da zıplayan listeleri destekliyor. Kullanıcılar bir programla ilişkilendirmek istedikleri dosyaları da bu listelere sabitleyebiliyor. Örneğin HTML dosyaları not defteri simgesine sabitlenebiliyor. Fakat aynı şekilde bir DLL dosyası Windows Explorer'ın zıplayan listesine aktarılamıyor.
Kitaplıklar düzen getiriyor
Windows'un klasör yapısına seneler içerisinde alıştık; fakat birçok kullanıcı resimler, belgeler, müzik ve videolar için kendine has bir depolama sistemi geliştirdi. Windows 7'deki Kitaplık fonksiyonu daha fazla düzen sağlıyor. Kitaplıklar farklı "normal" klasörleri bir arada gösteren sanal klasörler oluyor. Örneğin "Resimler" kitaplığı "Resimlerim" ve "Ortak Resimler" klasörlerinin içeriği gösteriyor. Birkaç fare tıklaması ile kitaplığa yeni klasör ekleyip çıkarabiliyorsunuz. Varsayılan kitaplıklar dışında kendiniz de yeni kitaplıklar oluşturabilirsiniz.
Silme sırasında dikkat
Daha az fare tıklayışıyla veriler farklı amaçlar için bir arada yönetilebiliyor. Ayrıca kitaplıklar arası navigasyon da sezgisel. Dosyalar farklı meta verilerine göre sıralanabiliyor; mesela fotoğrafları çekim tarihine göre sıralamak gibi. Dikkat: Birden çok dosyayı ve klasörü sürükle-bırak ile kitaplığın içine çektiğinizde varsayılan konum olarak belirlediğiniz yere kaydedilir. Ayrıca kitaplığın içerisinden bir klasör sildiğinizde (Delete tuşu veya "Sil" komutu ile) dosya gerçek konumundan da silinmiş olacaktır.
Yöneticiler için yeni araçlar
Grup ilkeleri ile yöneticiler tüm bir ağı merkezi biçimde yönetebilir. Eski programlar ise XP Modu'nda çalıştırılabilir. AppLocker ile yöneticiler, istemci PC'lerin hangi programları kullanabileceğini belirleyebilir. İşte Windows 7'nin güçlü argümanları.
Yöneticilerin ilgisini renkli pencereler ve grafik arabirimiyle çekemezsiniz; onlar genellikle kaput altını merak eder. Fakat Windows 7 bu konuda da büyük ilerleme kaydediyor: Örneğin yerel grup ilkeleri. İlkeler artık komut satırı üzerinden, ya da daha spesifik olursak tümleşik PowerShell üzerinden yönetilebiliyor. PowerShell Cmdlet'leri Windows başlangıcıyla da devreye girebiliyor veya kullanıcı oturum açtıktan sonra otomatikman çalışabiliyor. Yöneticiler bu şekilde belli başlı yamaların yüklenip yüklenmediğini kontrol edebiliyor. Şayet yüklenmediyse bunları kurdurabiliyor.
XP'yi ücretsiz kullanmak
XP Modu özellikle firmalar için düşünüldü. Eğer eski programlarınız hiçbir şekilde Windows 7 altında çalışmazsa sanal bir makinede çalışan Windows XP yardımınıza koşuyor. Yani XP Modu aslında sanal bir PC'de çalışan Windows XP SP3 kopyasından ibaret. Kullanıcının kafasının karışmaması için sanal makinede yüklü programların kısayolları Windows 7 başlat menüsünde de gösteriliyor.
Asıl püf nokta lisans anlaşmasında yatıyor. XP Modu'nu kullananların ek XP lisansına ihtiyacı yok. Eğer firma başka bir sanallaştırma yazılımı kullansaydı o zaman XP lisansına da para ödemek zorunda kalacaktı.
Programları kontrol etmek
Windows 7'den önce de yöneticiler belli programların çalıştırılmasını engelleyebiliyordu. "Yazılım kısıtlamaları için grup ilkeleri" bu amaca hizmet ediyordu. Problem şu ki yönetici sadece programı tanımlayan dosya ismi veya bir hash değeriyle hangi programın çalıştırılabileceğini belirleyebiliyordu. Kullanıcı programın ismini değiştirdiğinde veya bir güncelleme yüklediğinde (yeni bir hash değeri söz konusu olduğu için) engelleme hamlesi işe yaramıyordu. Windows 7'deki AppLocker bir adım öteye gidiyor: Grup İlkesi Düzenleyicisi'nden "uygulama yönetim ilkelerine" geçiş yaparak AppLocker'ı etkinleştirebilirsiniz. Büyük avantaj: Bir kurulum için otomatikman kural seti oluşturtabiliyorsunuz. Bunlara dayanarak spesifik script'leri veya kurulum paketlerine izin verebilirsiniz.
Sonuç: Windows 7 her durumda fayda getirmiyor
Firmasında Windows XP ile mutlu olanlar apar topar Windows 7'ye geçmek zorunda değil. Fakat Windows 7 yeni fonksiyonlarıyla caydırıcı bir pozisyonda duruyor. En kolay geçiş, yeni donanımla beraber olacaktır.
Windows 2000'i kullananlar hemen geçişle ilgili plan yapmaya başlamalı. Zira PC'leri çok yakında gereksiz bir güvenlik riski oluşturacak. XP kullanıcılarının 2014'e kadar süresi olsa da kullandıkları işletim sistemleri her halükarda çağa ayak uydurabilecek kapasiteye sahip değil. Bu sebeple uygun Windows 7 sürümüne karar vermekten zarar gelmeyecektir. Windows 7 Enterprise'ın deneme sürümünü indirin ve mevcut donanım/yazılım yapılandırmanızla test edin.
Yeni PC'lerle beraber Windows 7
Yeni donanımla beraber Windows 7'ye geçiş en rahatı olacaktır. İşletim sisteminin yeni fonksiyonları daha üretken çalışmayı ve daha basit yönetmeyi sağlıyor. Şimdiden adım adım sistem gereksinimlerine göre donanım yükseltmesi yapanlar bunun karşılığını alacaktır. Kısa bir süre önce Vista'ya geçiş yapmış olanlar ise çoğu durumda Windows 7'ye geçmekten tasarruf yapabilir.