20 Temmuz tarihinde, 2021 Tokyo Olimpiyatlarının açılış töreninden üç gün önce, Japonya'daki bir havaalanında bir SARS-CoV-2 Lambda varyantı vakası bildirildi. Bu varyant, dikkate alınması gereken varyant olarak sınıflandırılıyor. Araştırmalar bu konuda bölünmüş olmasına ve nispeten yeni olmasından dolayı hakkında çok az şey bilinmesine rağmen, Lambda'nın daha bulaşıcı olduğu ve hatta aşılara daha dirençli olabileceği düşünülüyor.
Ancak, endişeye rağmen, Japonya vakayı gizlemeye çalışmış gibi görünüyor. Genellikle, bu varyantlar yeni bir ülkede ilk kez keşfedildiğinde, bilgi hızla kamuya açıklanıyor. Ancak bu sefer, bilgi ana akım medyaya açıklanmadı ve sadece kısa bir süre önce, yani vaka tespitinden neredeyse üç hafta sonra, Olimpiyat oyunlarının sonunda halka açıklandı. Pek çok kişi, bunun bir skandal olduğunu savunuyor.
Rapor, The Daily Beast tarafından COVID-19 varyantlarını ve her ülkede ne kadar yaygın olduklarını takip eden GISAID varyant izleme kayıtlarında keşfedildi. 20 Temmuz tarihinde, Lambda'nın Peru'dan seyahat eden bir kişi aracılığıyla Japonya'ya girdiğini gösteren bir GISAID raporu ortaya çıktı. Vaka tespit edildi ve yolcu havaalanı karantinasına girdi ve yetkililer, varyantın Japonya'da başka kişilere bulaştığını düşünmüyor.
Bilgilerin neden kamuya açıklanmadığına gelince, henüz bu konuda bir bilgi verilmiş değil. The Daily Beast'e konuşan Japonya Ulusal Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü'nün isimsiz bir çalışanının söylediğine göre, bazıları bunun Olimpiyatları iptal edilmekten korumayı amaçladığını düşünüyor: "Kayıt üzerinde konuşma yetkim yok ama bildiğim kadarıyla varyant bir havaalanı kontrol noktasında tespit edildi ve kamu içerisinde değildi."
Bu kaynağa göre, bu bilgiler genellikle doğrudan kamuya açıklanıyor ancak bu sefer durum böyle olmadı: "Sağlık Bakanlığı'nda bu bilgilerin olimpiyatlar bittikten sonra bildirilmesinin en iyisi olacağı konusunda fikir birliği vardı. Bunun nedeni, haber döngüsü yavaşladığında kamu bilincini artırmanın daha iyi olacağını düşündükleri için mi, yoksa utanç verici olsa da bunun, Olimpiyatlarla teğet olarak ilişkili olabileceğinden mi, bilmiyorum."
Lambda varyantı, ilk olarak Ağustos 2020'de Peru'da rapor edildi. Virüsü daha bulaşıcı hale getiren yeni mutasyonlar taşıyan Lambda, şu anda en yaygın olanı Güney Amerika'da olmak üzere 35 ülkede görüldü. Bildirildiğine göre, artan bulaşıcılık yoluyla hakimiyet kazandığı için dünya genelinde vakalarda keskin bir artış görülen Delta varyantından daha az endişe verici. Lambda mutasyonlarının mevcut mRNA aşılarına karşı daha yüksek bir direnç gösterebileceği öne sürülse de, aşıların varyanta karşı ne kadar iyi koruyabileceği konusundaki veriler belirsizliğini koruyor.
Japonya'ya girişinden haftalar sonra yetkililer, ülkedeki Lambda vakasını Cuma günü duyurdular, ancak bunun tek bir izole havaalanı vakasından öteye geçmediğini savunuyorlar.