Su hayattır. Bu değerli kaynak, Dünya'daki yaşam için çok önemliydi. Uzak geçmişte, Mars ve Venüs gibi diğer kayalık gezegenler de bol suya sahipti, ancak şimdi kelimenin tam anlamıyla ayrı dünyalar. Venüs, basınçlı bir asit cehennemi, Mars ise soğuk, kuru bir çöl...
Araştırmacılar son yıllarda uzaydaki su kaybına daha yakından bakıyorlar. Mars'ın nemi atmosferinden düzenli olarak sızıyor ve uzayın derinliklerinde kayboluyor. Öte yandan, Venüs yüzeyindeki suyunun çoğunu tutuyor gibi görünüyor.
Mars'ta Su Molekülleri İyonlarla Reaksiyona Giriyor
Science dergisinde yer alan bilgiye göre, araştırmacılar NASA'nın MAVEN uzay aracından gelen verileri analiz ettiler ve Mars'ın atmosferindeki su moleküllerinin, havada bulunan diğer iyonlar tarafından yok edildiği ve atmosfere taşındığına dair kanıtlar buldular. Sudaki oksijen iyonlarla reaksiyona giriyor ve serbest kalan hidrojen boşlukta kayboluyor.
Gezegenin Güneyinde Su Bolluğu
Ekip, bu davranışı mevsimsel olarak takip edebildi ve gezegenin güneyinde yazın su bolluğunun zirve yaptığını gördü. Ancak daha da çarpıcı bir şekilde, NASA'nın gezgini Opportunity'yi öldüren toz fırtınaları, atmosfer kaybını artırıyor.
Dergide yer alan makalede şu ifadelere yer verildi:
"Suyun üst atmosfere mevsimsel toz fırtınası aracılığıyla taşınması, Mars ikliminin milyarlarca yıl önceki ılık ve ıslak halinden bugün gözlemlediğimiz soğuk ve kuru gezegene evriminde önemli bir rol oynuyor olabilir. Mars, gezegenin yüzeyini onlarca ila yüzlerce metre derinliğinde bir okyanusla kaplamaya yetecek kadar H2O kaybetti ve kayıp oranları muhtemelen geçmişte daha yüksekti."
Venüs, Mars Kadar Hızlı Su Kaybetmiyor
Venüs'te ise durum daha farklı gibi görünüyor. Uzay Fiziği Enstitüsü, IRF ve Umeå Üniversitesi'nden Moa Persson, konuyla ilgili tezini yeni tamamladı. Avrupa Uzay Ajansı'nın Venüs Ekspresinden alınan verileri kullanarak, Venüs'ün son 4 milyar yılda ne kadar su kaybettiğini tahmin edebildi.
Uzaya kaybolan hidrojen ve oksijen miktarı, güneş ışığının yoğunluğuna ve güneş rüzgarına bağlıdır. Persson'un araştırmasına göre, Venüs uzaya su kaybediyor, ancak bu önceden düşünülenden daha az.