Açık kaynak yazılım portalı SourceForge.net, dünyanın en iyi ücretsiz yazılımlarını seçime sunuyor. Sizlere tüm kategorilerdeki en güçlü finalistleri tanıtacağız.
En iyi multimedya aracı, en heyecanlı oyun projesi, en akıllı öğrenme yazılımı, en güzel kullanıcı arabirimi: Sizlere farklı kategorilerde en iddialı açık kaynak yazılım finalistlerini tanıtacağız. Her sene SourceForge.net'in "Community Choice Awards" başlığı altında en iyi açık kaynak yazılımları seçiliyor.
Sizlere her kategoride en fazla öne çıkan üç yazılımı ve dolayısıyla bu senenin en iyi açık kaynak yazılımlarını tanıtacağız. Elbette tüm bu ücretsiz uygulamaları indirebileceğiniz linkleri de hazırladık. Size araştırma, oy verme ve indirme sırasında iyi eğlenceler diliyoruz.
En iyi proje: Mutlak zaferi kim kazanacak?
Herkes en iyisi olmak istiyor; fakat sadece biri kazanan olacak. CHIP Online açık kaynak ödülünü almayı bekleyen en iddialı üç projeyi tanıtıyor.
ReactOS
ReactOS, Windows uygulamalarını sorunsuzca çalıştıracağını vaat eden, açık kaynaklı bir işletim sistemi. Proje yaklaşık 10 senedir geliştiriliyor olsa da, yazılım hala uyumluluk konusunda problemler yaşıyor. Yine de sürümden sürüme çalışma istikrarı ve desteklenen program sayısı artıyor.
Üreticilerin amacı Windows XP ve NT için yazılan tüm uygulama ve sürücülerle uyumlu olan, açık kaynaklı bir işletim sistemi geliştirmek. Şu an ReactOS altında OpenOffice, Nero, WinRAR ve Unreal Tournament gibi Windows programları çalışıyor.
Download: ReactOS
KeePass
2009 açık kaynak kodu projesi seçimlerine neredeyse tüm sistemler için ücretsiz olarak indirilmeye sunulan KeePass aracı da katılıyor.
KeePass birçok programda ve neredeyse tüm internet hizmetinde ihtiyaç duyulan kodları, PIN'leri ve parolaları yönetmenize yardımcı oluyor. Tüm bilgiler bir veritabanına kaydediliyor ve AES şifreleme metodu ve Twofish algoritmasıyla şifreleniyor. Şifreleme ortalamanın üzerinde bir güvenlik sunuyor ve birçok işyerinin yanında bankalarda da kullanılıyor.
Bilgilere sadece sizin ulaşmanız için veri tabanının bir ana şifre veya key-disk ile mühürlüyorsunuz. Böylece tüm şifreleri teker teker hatırlamaktansa bir tanesini hatırlamanız yetiyor.
Download: KeePass
Audacity
Belki de bu seneki topluluk ödülünü Audacity kazanır. Araç, yaygın ses formatlarıyla başa çıkabilen ücretsiz bir ses editörü. Yazılımla şarkıları miksleyebilir, ses efektleri ekleyebilir veya şarkıların oynatma hızını değiştirebilirsiniz.
Kayıt özelliği tüm ses sinyallerini sabit diske kaydetme imkanı veriyor. Beraberinde verilen gürültü filtresi olası pürüzleri temizlemenizi sağlıyor.
Download: Audacity
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
Taptaze: Yazılım piyasasındaki en yeni projeler
Bu kategoride açık kaynak dünyasının çiçeği burnunda projelerini ele aldık. İşte öne çıkan üç aday.
GoldenDict
GoldenDict ile kendinize has bir sözlük oluşturabilirsiniz. Eklentiler sayesinde yazılımı kendi isteklerinize göre uyarlayabilirsiniz. Sözlük özellikle ilköğretim ve üniversite öğrencilere büyük yardım sağlayabilir.
GoldenDict'in açık mimarisi birden çok online tercüme hizmetini entegre etmenize izin veriyor. En çok sevdiğiniz hizmetleri yazılımla bütünleştirebilirsiniz.
Wikipedia arayüzü sayesinde yazdığınız kelimelerle ilişkili çevrimiçi ansiklopedi girdilerini görebilirsiniz.
Download: GoldenDict
Eeeubuntu
Netbook'lar dizüstü piyasasını alt üst etti. Ufak ebatlı ve taşınabilirliği yüksek bilgisayarların fiyatı görece ucuz olsa da, zayıf donanımları sebebiyle özelleştirilmiş yazılım gerektiriyorlar. Özellikle ekran büyüklüğü netbook'ları rahatça kullanmada engel oluşturabiliyor. Özel Ubuntu sürümü Eeeubuntu bu cihazlar için optimize edilmiş bir arabirim sunuyor.
Eeeubuntu görselliğin yanında sayısız ön yüklü program da sunuyor: Linux dağıtımlarından alışkın olduğumuz üzere Firefox, OpenOffice ve Thunderbird yazılım paketinin içinde yer alıyor. Kurulum bittiği anda işinize koyulabilirsiniz.
Download: Eeeubuntu 3.0 Standard
eViacam
eViacam bilgisayar kullanımına yeni bir konsept getiriyor: Kafa hareketleri ile fare imlecini hareket ettirebiliyorsunuz. Geleneksel fare ile PC'yi kontrol etmektense webcam aracılığıyla daha rahat bir kullanım sağlayabiliyorsunuz. Araç kafanızı hangi yöne çevirdiğinizi anlıyor ve fare imlecini ona göre oynatıyor.
Biraz alıştırmadan sonra fare imlecini istediğiniz gibi hareket ettirebiliyorsunuz. Yazılımla ekran klavyesini de yönetebiliyorsunuz.
Download: eViacam
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
Güzel ve basit: En iyi kullanıcı arabirimi
Eğer kullanıcı, arabirimde istediği noktaya gitmekte zorlanıyorsa en iyi program özellikleri bile işe yaramaz. Aşağıdaki üç aday başarılı kullanıcı arabirimleriyle ön plana çıkıyorlar.
XMind
XMind, kendini kanıtlamış Mindmapping tekniğini baz alıyor. Yazılım ile beyin fırtınaları ve buluşma olayları detaylı bir plana dönüştürülebiliyor. MindManager Pro gibi profesyonel programların aksine XMind tamamen ücretsiz.
Çıkış noktası olarak bir ana düğüm oluşturuluyor, sonrasında ise istenildiği kadar yardımcı düğüm eklenebiliyor. Bu yardımcı düğümler yine alt kategorilere bölünebiliyor ve böylece bir hiyerarşi elde edilebiliyor. Oluşturduğunuz yapı zamanla şekil alıyor.
Xmind ile Mindmaps'lerin yanında "balık kılçığı" denilen diyagramlar ve çalışma tabloları oluşturulabiliyorsunuz. Her düğüm grafiksel olarak ön plana çıkarılabiliyor veya vurgulanabiliyor.
Download: XMind
Xbox Media Center
Xbox Media Center (XBMC) film, müzik ve fotoğraf yönetimi yapan, birçok işletim sistemi için geliştirilmiş ücretsiz ve kapsamlı ve medya merkezi. Program en önemli formatları ve codec'leri destekliyor ve bu sayede oynatım sırasında hiçbir problem çıkarmıyor.
Sabit diske kaydedilmiş medyalar dışında internet akışları veya ağda depolanan dosyalar da oynatılabiliyor. Eklentiler sayesinde YouTube, Shoutcast veya Apple'ın film fragmanları sitesi gibi hizmetlere bağlanmasını sağlayabiliyorsunuz. Ayrıca XBMC, dosya yöneticisi ve RSS okuyucu olarak kullanılabiliyor.
Download: Xbox Media Center
PortableApps Suite
"PortableApps Suite" ve bir adet USB bellek ile en sevdiğiniz yazılımları, hatta kişisel ayar ve dosyalarınızı sürekli el altında bulundurabilirsiniz.
Farklı bir notebook, arkadaş, akraba veya internet cafe fark etmez: Portable Apps ile donattığınız USB belleği (512 MB'tan itibaren) herhangi bir bilgisayara taktığınız anda işe koyulabilirsiniz.
Program yelpazesi ise kesinlikle azımsanacak nitelikte değil: Tarayıcı Firefox, anti-virüs ClamWin, ofis paketi OpenOffice ve dahası mevcut.
Download: Portable Apps Suite
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
Ağ için her şey: En şık teknik-araçlar
Ağlar büyüdükçe her şeyi göz önünde bulundurmak zorlaşır ve hataya düşme ihtimaliniz artar. Dertli sistem yöneticileri için bir dizi pratik yardımcı mevcut. En iyi üçünü tanıtıyoruz.
phpMyAdmin
Yazılım ile MySQL'de yeni veritabanları oluşturabilir veya mevcut veri tabanlarını silebilirsiniz. Bunun dışında araç, tablo ve veri kayıtları oluşturabilmenize, bunları silmenize ve yönetmenize izin veriyor. Şifre niteliği de entegre edilmiş.
SQL ifadeleri direkt çalıştırılabiliyor ve böylece mevcut verilerle ilgili geniş çapta bir sorgulama yapılabiliyor.
phpMyAdmin web sitelerinin içeriğini bir veri tabanından sağlayan tüm web tasarımcıları için pratik bir araç.
Download: phpMyAdmin
ClamAV
Linux sistemler için geliştirilmiş ClamAV'nin Windows'a uyarlanmış bir sürümü de var. Yazılım tamamen metin tabanlı olarak komut satırı üzerinden kontrol ediliyor. Dolayısıyla yazılımı merkezi bir PC'den kontrol etmek çok daha kolay.
Program sıkıştırılmış dosyaları tarayabiliyor ve üretici verilerine göre binlerce virüsü, solucanı ve trojanı bulabiliyor. Tümleşik güncelleme fonksiyonu programı sürekli güncel tutuyor.
ClamAV'yi ev kullanımında devreye sokmak isteyenler aynı virüs motorunu Windows stilinde sunan ClamWin'i kullanabilir.
Download: ClamAV
XAMPP
XAMPP yazılım seti bir web sunucusu kurmak ve bunun bakımını yapmak için gerekli tüm araçları sunuyor.
Ücretsiz program paketi Apache, MySQL, MiniPerl, Webalizer, "FileZilla FTP Server" ve OpenSSL'i bünyesinde barındırıyor.
Download: XAMPP
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
Programcılar için: En iyi geliştirici-yazılımları
Notepad++
Ufak metin editörü Notepad++, Windows Not Defteri'nin birçok sınırlamasını kaldırıyor. Bu minik yazılım tam teşekküllü metin düzenleme fonksiyonları sunuyor. Bunun dışında Notepad++, tüm yaygın programlama dillerinin sentakslarını tanıyor.
Yine de araç çok hızlı bir şekilde yükleniyor ve kaynak kullanımı konusunda çok tutarlı. Ayrıca programlama çalışmasında sentaks vurgulama, çoklu görünüm, sürükle-bırak, otomatik tamamlama ve daha birçok özellik sunuyor.
Download: Notepad++
Joomla
Günümüzde birçok web sitesi içerik yönetim sistemi (Content Management System) ile çalıştırılıyor. Açık kaynak kodlu Joomla ile kolayca web siteleri ve online alışveriş mağazaları oluşturabilirsiniz.
Joomla yardımıyla web siteleri daha basit yönetilebiliyor ve değiştirilebiliyor. Araç tarayıcıda çalıştırıldığı için öncelikle sunucuya yüklenmesi gerekiyor. Önemli: MySQL, PHP ve Apache-Server olmadan hiçbir şey gerçekleştirilemiyor.
Download: Joomla
WinMerge
Kod script'lerinde kopyala-yapıştır sırasında gerçekleşen hataları aramak veya büyük bir metinde değiştirilmiş bir pasajı aramak genellikle saman yığını içerisinde iğne aramaya benzer. WinMerge ile manüel arama tarihe karışıyor.
WinMerge bir metin dosyasının farklı sürümlerini karşılaştırmada size yardımcı oluyor. İki metin yan yana yerleştirilebiliyor ve değişiklikler renklerle vurgulanabiliyor.
Sadece tekil dosyalar değil, tüm bir klasör yapısı da WinMerge ile karşılaştırılabiliyor.
Download: WinMerge
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
En iyi öğrenme yazılımları: Daha zevkli çalışma
GeoGebra
GeoGebra geometri, cebir ve analizi bir araya getiren dinamik bir matematik yazılımı.
Yazılım sayesinde noktalar, vektörler, köşeler, doğrular, koni kesitleri ve fonksiyonlar oluşturulabiliyor ve sonrasında dinamik biçimde değiştirilebiliyor.
Denklem ve koordinatları direkt girmek de mümkün. Bunun bir sonucu olarak GeoGebra sayılar, vektörler ve noktalarla hesap yapmaya izin veriyor; fonksiyonların türevini ve integralini alabilmesi ve maksimum/minimum nokta gibi komutları desteklemesi ise cabası.
Download: GeoGebra
Avogadro
Devasa molekül modelleri kimyası en zayıf olanların bile hala hafızasındadır. Özellikle organik kimyada üç boyutlu yapı büyük önem kazanıyor. Alkanlar, hidrokarbonlar, alkoller: Farklar minimum; fakat anlamı çok önemli.
Kağıdınıza uzun uzadıya kimyasal formüller yazmak zorunda kalmamak için ücretsiz Avogadro programını kullanmalısınız. Program sayesinde fareyle üç boyutlu molekül modelleri oluşturabilir, birkaç tıklamayla çift bağ ekleyebilirsiniz.
Daha derine inmek isteyenlerin dileği eklentilerle gerçekleşecektir. Eklentiler arasında Moleküler-Mekanik, MOPAC girişi ve optimize edilmiş geometri var.
Download: Avogadro
EQAlign
Hobi olarak astronomiyle uğraşanlar EQAlign'a yönelmeliler. Program teleskop ve astro-kamera kurulumunda yardımcı oluyor, yapılan çekimleri değerlendirebiliyor ve sadece pahalı özel yazılımların sunduğu fonksiyonlar sunuyor.
Ücretsiz yazılım yıldızları gözlemleyecek kişinin sahip olduğu uygun donanımla PC arasında bir arabirim görevi görüyor.
Download: EQAlign
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
Şık multimedya projeleri: Göz ve kulak için
Stereo müzik setlerine elveda: Multimedya kategorisindeki en açık kaynak yazılım finalistleri PC'nizi bir müzik ve video merkezine dönüştürüyor.
MediaCoder
MediaCoder tüm yaygın ses ve video codec'lerini beraberinde getiren ve istendiğinde videoları birkaç fare tıklaması ile uygun formata dönüştüren ücretsiz bir araç. Yazılım hem acemiler hem de tecrübeli kullanıcılara gerekli esnekliği sunuyor.
Açık kaynaklı olması sayesinde tüm yaygın ses ve video codec'lerinin yanında en önemli konteynır formatlarını da destekliyor. Paralel işleme (multi-threading) yetisi, çok çekirdekli işlemcilerin nimetlerinden faydalanmasını ve böylece hızlı bir dönüştürme programı olmasını sağlıyor.
Download: MediaCoder
MediaPortal
Eğer PC'nizin bir TV-kartı varsa (analog, DVB-C, DVB-T veya DVB-S) MediaPortal ile TV yapılandırmanızı rahat bir hepsi-bir-arada çözüme dönüştürebilirsiniz. Açık kaynak kodlu araç medya oynatıcı, video kaydedici, DVD oynatıcı ve resim görüntüleyicinin görevini üstleniyor.
EPG, Time-Shifting, teleteks, HDTV ve AC3, TV-modülünün bazı özellikleri arasında yer alıyor. Bunun dışında internetten güncel hava durumu ve haberler indirilebiliyor.
Download: MediaPortal
Subsonic
Müzik ve internet bir potada eriyor: Özellikle MP3 çalarınızı veya içinde özel müzik arşivinizin bulunduğu harici diski evde unuttuğunuzda Subsonic'in değeri ortaya çıkıyor. Eğer Java desteği olan bir cep telefonunuz varsa dışarıda bile müzik dinleyebilirsiniz.
Kütüphanenizi internet bağlantınızdaki herhangi bir kanala aktarabilirsiniz. Dosyaları ister oldukları gibi ister akış oranı veya formatlarını değiştirerek yayımlayabilirsiniz. Web-benzeri arabirimi üzerinden müzik arşivinizi yönetebilir ve ayarlamalar yapabilirsiniz.
Subsonic: Subsonic
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.
En iyi oyunlar: PC'de eğlence ve heyecan
AssaultCube
Ücretsiz AssaultCube, CounterStrike tarzında bir FPS oyunu. Oyun Cube'un grafik motorunu kullanıyor.
Oyunda karşılıklı savaşan iki takım var: Birisi Cubers Liberations Army (CLA), diğeri ise Rabid Viper Special Forces (RVSF). İki takımdan birine takılabilir ve zafere ulaşabilirsiniz.
Download: AssaultCube
Rigs of Rods
"Rigs of Rods" farklı araçların kullanımını canlandıran bir simülatör. İster kara ister hava olsun "Rigs of Rods" her türlü araç zevkine hitap ediyor.
Oyunu genişletebileceğiniz 1700'ün üzerinde farklı mod mevcut. En yeni sürümde internet üzerinden diğer kullanıcılarla kapışmanızı sağlayan çoklu oyuncu modu da bulunuyor.
Download: Rigs of Rods
Simutrans
Bir zamanlar "Sid Meier's Railroad" ile başlayan furya bugün büyük bir hayran kitlesi ve taklitlerin ortaya çıkmasını sağladı. "Transport Tycoon" ve "Industrie Gigant" bu klasiğin iki başarılı halefleri oldu.
Açık kaynak adaptasyonu Simutrans sadece görsel açıdan "Transport Tycoon"a benziyor. 1994'ün ekonomik simülasyonunu bir kez de olsa oynamış olsalar anında yolunu bulacaktır. Kullanım ve oyun prensipleri birbirine paralel.
Oyunun amacı transfer ve nakliye işleri yaparak zengin bir iş adamı olmak. Sokak, demiryolu, hava veya su: Her türlü taşıma tipi makbule geçiyor.
Download: Simutrans
2009 açık kaynak yazılım seçmelerine buradan oy verebilirsiniz.