İngiltere'nin 'daha bulaşıcı' olarak açıkladığı yeni koronavirüs mutasyonu dünyanın gündeminde. Türkiye'nin de aralarında bulunduğu pek çok ülke geçici olarak İngiltere'ye uçuşları durdurdu. Peki, Koronavirüs mutasyonu nedir?", "Virüs Mutasyon geçirirse ne olur? Koronavirüste nasıl bir mutasyon oldu? Aşılar bu yeni türe karşı da etkili olur mu? ilk merak edilen sorular arasında... İşte şu ana kadar koronavirüsün yeni mutasyonu ile ilgili bilinenler:
İngiltere, ülkenin bazı bölgelerindeki vaka artışının ardından VUI 202012/01 (İncelenen Varyant, 2020 yılı, 12. ay, varyant 01 – The first Variant Under Investigation) olarak adlandırılan yeni bir varyant bildirmişti. Bu açıklamanın ardından gözler ülkeye çevrildi.
İNGİLTERE'NİN AÇIKLAMASI
İngiliz Hükümeti Sağlık Başdanışmanı Profesör Chris Whitty, yeni mutasyonun orijinal suştan farklı semptomlara neden olduğunu gösteren hiçbir şey olmadığını belirtti. Ayrıca kontrol testlerinin de aynı kaldığını söyleyen Whitty, bu varyantta klinik sonucun da farklı olmadığını sözlerine ekledi.
Koronavirüs Bulaşma Süresi
İngiltere koronavirüsün yeni mutasyonunun yüzde 70 daha bulaşıcı olduğunu açıkladı. Dolayısıyla daha hızlı yayılıyor. Covid-19'un mutasyona uğramamış halinin kuluçka süresi 2 gün ile 14 gün arasında.
Profesör Whitty, "Yeni alt türün hızla yayılmasının, ön modelleme verilerinin ve hızla yükselen isabet oranının sonucunda Yeni Çıkan Solunumsal Virüs Tehditleri Danışma Grubu (Nervtag), bu yeni alt türün daha hızlı yayılabileceğini göz önünde bulunduruyor. Dünya Sağlık Örgütü'nü uyardık ve durumu daha iyi anlamak üzere eldeki verileri çözümlemeye devam ediyoruz." dedi.
Koronavirüs Mutasyonu Nedir? Nasıl Bir Mutasyon Oldu?
Virüsler her zaman mutasyon geçiriyor. Yeni çıkan alt türlerin çoğu yok oluyor. Bazen ise virüsün davranışını değiştirmeden yayılıyorlar. Çok nadir de olsa, çarpıcı değişimleri tetikleyebiliyorlar. Peki, koronavirüste son olarak nasıl bir mutasyon oldu?
Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. İsmail Balık AA'ya yaptığı açıklamada koronavirüsteki mutasyonu şöyle anlatıyor: "Çoklu spike protein mutasyonu, virüsün insan hücresine girmesini sağlayan dıştaki dikensi kısmında bir çok noktada mutasyon olması. Daha önce görülen mutasyonlar genelde tek noktada olmuştu. Şu anki bilgiler bu yeni mutantın eski virüsten fazla farkının olmadığı, sadece bulaşma gücünü artırdığını göstermektedir" diyor.
Popular Science Türkiye'nin Guardian'dan aktardığı habere göre şu an için bu yeni alt türün daha ciddi hastalıklara yol açması veya aşıya dirençli olması beklenmiyor.
Yeni Koronavirüs Mutasyonuna Karşı Aşılar Etkili Olacak mı?
İngiliz Hükümeti Sağlık Başdanışmanı Profesör Chris Whitty, yeni koronavirüs mutasyonunun daha yüksek bir ölüm oranına neden olduğu ya da aşıları, tedavileri etkilediğine ilişkin herhangi bir kanıt henüz bulunmadığını söyledi.
Ancak, bunu doğrulamak için "acil çalışmaların" sürdüğünü söyleyen Whitty, aynı zamanda insanların virüsün yayılmasını azaltmak için harekete geçmeye devam etmelerinin her zamankinden daha hayati olduğu konusunda uyardı.
Bilim insanları, yeni alt türü laboratuvarlarda yetiştiriyor ve virüsün yol açtığı antikor tepkilerini inceleyerek, COVID-19 aşılarına verdiği çapraz tepkileri test ediyor. Buna ek olarak sağlık yetkilileri, yeni alt türün ülke çapındaki yayılışını takip etmek ve ne kadar yaygın olduğuna yönelik bölgesel haritalar oluşturmak üzere ülke çapındaki pozitif vakalardan alınan örnekler üzerinde rastgele gen dizilemeleri yürütüyor. Bu sürecin en az iki hafta alacağı belirtiliyor.
Yeni Koronavirüs Mutasyonu Neden Korkuttu?
BBCTürkçe'nin haberine göre koronavirüsün bu yeni türüyle ilgili kaygı verici 3 faktör var;
- Diğer virüs türlerinin hızla yerini alıyor
- Virüsün önemli olan bölgelerini etkileyen mutasyonlar var
- Bu mutasyonlardan bazıları laboratuvar çalışmalarında virüsün hücreleri etkileme özelliğini artırdığı görüldü
Popsci'nin aktardığı habere göre yeni alt türün ortaya çıkışı korkutuyor ancak COVID-19 daha önce de birkaç mutasyon geçirdi. Yine de bu mutasyonların hiçbirinde, söz konusu alt türlerin hastalığın yayılışını artırdığı bulunmamıştı.
Avrupa Moleküler Biyoloji Laboratuvarı'nın genel müdür yardımcısı Ewan Birney, "Eğer yeni alt tür hastalığın şiddetinde büyük bir etki meydana getirseydi, bunu şimdi görmüş olurduk" diyor.
Birney, aşıların dolaşımdaki virüsün birçok alt türüyle test edildiğini söylüyor. "Bu yüzden, aşıların bu yeni alt türe karşı işe yarayacağını düşünmek için her türden sebep var; fakat belli ki etraflıca testlerin yapılması gerekiyor."
"Daha Kolay ve Hızlı Yayılabilir"
Koronavirüsün mutasyona uğramasına ilişkin twitter hesabından açıklama yapan Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü ise şu yorumları paylaşıyor:
* İngiltere'den bildirilen B.1.1.7 virüsü, 2021'de yeni bir küresel dalgalanmaya neden olabilir.
* Bu virüste gözlenen N501Y, Spike 69-70 del ve P681H mutasyonlarının, virüsün daha kolay ve hızlı yayılmasına neden olabileceği, hastalığı geçirenlerde ve aşılananlarda oluşan bağışıklıktan kurtulmasını sağlayabileceği öngörülüyor.
* Hastalığın kliniğini, risk gruplarını ve şiddetini değiştirip değiştiremeyeceğini ise şimdilik bilemiyoruz.
* Umarım kötü senaryo gerçekleşmez. Ama, dikkatli olmamız ve tedbirlere uymakta ihmalkarlık yapmamamız gereken günlerdeyiz.
KORONAVİRÜS BELİRTİLERİ NELERDİR?
Koronavirüs belirtileri şu şekilde:
En yaygın semptomlar: Ateş, kuru öksürük, yorgunluk.
Daha seyrek görülen semptomlar: Ağrı ve sızı, boğaz ağrısı, ishal, konjunktivit, baş ağrısı, tat alma veya koku duyusunun kaybı, ciltte döküntü ya da el veya ayak parmaklarında renk değişimi.
Ciddi semptomlar: Solunum güçlüğü veya nefes darlığı, göğüs ağrısı veya göğüste baskı, konuşma veya hareket kaybı.