Yabancı kaynaklarda The Turk ya da Mechanical Turk - Mekanik Türk olarak geçen ilginç bir mekanik cihaza rastlamış olabilirsiniz ya da bu konuya atıfta bulunulmasına şahit olabilirsiniz.
Türk, satranç oynayan bir robottu ve o yıllardaki Osmanlı kiyafetlerini giyiyordu. İşin aslı ise, o tarihin en büyük hilelerinden birisiydi. 18. yüzyılda icat edilen bu makine 1770'ten 1854'e kadar insanları şaşırtmaya devam etti.
Türk, satrançta Napoleon Bonapart'ı bile yendi ve tarihin önemli isimleriyle satranç oynadı. Benjamin Franklin bile Türk'ün bir hile olduğundan şüphelendiyse de bunu kendi zamanında doğrulayamadı.
Bu "muhteşem otomaton"un yani robotun mucidi olan Wolfgang von Kempelen maçlardan önce içini açıp makinenin her tarafını sergiliyordu...
Devamı, haberimizin ikinci sayfasında...
Satranç ustasını Türk'ün gerçek yüzü!
Kempelen bu açıdan tıpkı bir sihirbaz gibiydi, hile olmadığını iyice gösterdikten sonra hile yapıyordu.
Rakiplerini çok şaşırtan , yenilmez Türk, çok saldırgan bir satranç oynuyordu. Rakiplerin onu test etmek için yaptığı hileli hamlelerde, taşı kaldırıp eski yerine koyuyordu.
Napoleon'un ilk hilesinde taşın yerini değiştiren Türk, ikinci hilede taşı oyun dışına almış, üçüncüde ise koluyla taşları süpürerek maçı bitirmişti. Napoleon çok eğlenmişti ve sonra ciddi bir maç yaptılar.
Bütün bu maçların esas galibi ise makinenin içindeki bölmeden oynayan cüce satranç ustasıydı. İnsan oyuncuları zorlayan bir satranç makinesi olarak derin bir efsane bıraktıysa da, gerçekten ustaları zorlayan ilk makine IBM'in Deep Blue bilgisayarı olmuştu.