iPhone OS 4.0 final versiyona doğru adım adım ilerlerken, gelecek nesil iPhone'ların yetenekleri hakkında da ipuçları veriyor. Chip Online ekibi olarak, işletim sisteminin ilk betasını iPhone 3GS üzerinde sizler için test ettik ve teste damgasını vuran çoklu görev (multitasking), Folders (dosyalar), oyun merkezi ve posta merkezi gibi önemli iPhone yeniliklerini makalemizde açıkladık.
Yeni iPhone OS şüphesiz, Apple'ın gücüne güç katacaktır. Bunu kanıtlayan etkenlerin başında ise işletim sisteminin yeni versiyonuna 100'den fazla özelliğin eklenmesi geliyor. Çok sayıda ilavenin yanında, birden fazla programı aynı anda çalıştırmaya yarayan multitasking özelliği de göze çarpan özellikler arasında bulunmakta. Eleştirmenler ise bunun tam anlamıyla bir multitasking olmayacağının altını çiziyor. Çünkü arkaplanda çalışan uygulamaların yalnızca minimize olarak çalışması söz konusu. Açık durumdaki uygulamalar bir nevi donduruluyor ve en son durumunda yeniden başlatılıyor. Bir sonraki sayfada bu konuyu ayrıntılı olarak görebilirsiniz.
Ayrıca uygulama koleksiyonunuz için "Folders" dosya merkezi, iPhone OS 4.0'da bulunan önemli ve gecikmiş bir yenilik diyebiliriz. Çünkü oldukça pratik. Ayrıca Apple, sonunda tüm mesajlar için merkezi bir posta kutusunu sisteme entegre etmeyi başarmış oldu. Bunların dışında çevrimiçi oyuncular için kamera ve bu tür ayarların yapılabildiği yeni bir Oyun Merkezi bulunuyor.
Tüm özellikler testte
Steve Jobs'un verdiği tüm sözleri tutması gayet iyi. Fakat multitasking, dosyalar, gelen kutusu ve bunun gibi özelliklerin pratikte nasıl olduğunu kendi gözlerimizle görmek istedik.
Bunun için önce yepyeni bir OS 4.0'ı bir iPhone 3GS'ye kurduk. İzlenimlerimizi makalemizin devamında görebilirsiniz. Fakat şunu önceden belirtmekte yarar var: 4.0 sürümünü kendi telefonunuzda çalıştırabilmek için final sürümü yayınlanana kadar beklemeniz gerek. Bu yaz yeni bir Firmware güncellemesi yapılarak, aynı zamanda 4.0 sürümünü yeni iPhone'larda göreceğiz.
Multitasking: Daha verimli & daha güçlü
OS 4.0'daki yeniliklerden en dikkat çekici olanı multitasking diyebiliriz. Peki, iPhone'un performansı ne derecede değişti? Tüm ayrıntılar burada.
Apple, 4.0 versiyonunda büyük değişimler yaptı. Artık uygulamaların arkaplanında diğer uygulamaları çalıştırmak mümkün. Diğer bir deyişle, multitasking konusunda sürekli azar işiten Apple, bu özelliği nihayet cep telefonlarına ekliyor. Apple şefi Steve Jobs, daha önceleri bu özelliği birkaç kez reddetmişti ve "Multitasking ve buna benzer görev yöneticileri iPhone için bizce fazla karmaşık ve çok sayıda çalışan uygulama daha fazla enerji tüketir" şeklinde düşüncelerini belirtmişti.
Bu uçurumu aşmak, Apple için çocuk oyuncağından ibaret oldu. Kısacası arkaplanda çalışan uygulamalar minimum performansla çalışmalıydı. Bu da programların arkaplanda kullandığı kaynaklardan tasarruf yapmak için Apple'ın API'leri (Application Programming Interfaces) kullandığı anlamına geliyor. Apple tarafından şu API'ler üzerinde tasarrufa gidildi: "Background Audio API", "Voice over IP API", "Background Location API" ve "Task Completion API". Geliştiriciler, ilerde kendi uygulamalarına multitasking özelliği kazandırabilmek için bu tür API'ler geliştirmek zorunda olacak.
Bunu testimizde daha iyi anladık diyebiliriz. "Fast App Switcher" yani görev yöneticisinde Anasayfa butonuna basılarak oyun kapatıldığında tamamen kapanıyor gibi görünüyor fakat görev yöneticisinde oyun simgesini seçtiğinizde oyun önplanda tekrar başlıyor. İşte bu noktada oyun geliştiricilerinin ilgili API'leri kullanılıyor.
Pratikte multitasking
Anasayfa butonuna çift tıklama ile görev yöneticisini açabiliyor ve iPhone OS 4.0'da çalışan tüm programları görebiliyorsunuz. Herhangi bir aktif uygulamayı kapatmak için ise görev yöneticisindeki simgesine biraz uzun basmanız yeterli. Testimizde arkaplanda çalışan programların sayısı konusunda herhangi bir sınırlama ile karşılaşmadık. Ayrıca arkaplanda 20'ye yakın program çalıştırmamıza rağmen performans kaybı yaşamadık. Ekran kilidini aktif edip, ardından tekrar ana ekrana döndükten sonra bile tüm programlar erişilebilir durumdaydı. Fakat iPhone'un bataryası bu durumdan biraz şikâyetçi gibiydi. 20 aktif programın 40 dakika boyunca arkaplanda çalışmasının ardından yarı dolu bataryamız bitme seviyesine yaklaştı.
"Fast App Switching" (çabuk uygulama değiştirme) özelliği, Apple için büyük bir adım denilebilir. Bunun sebebi ise daha önce çalıştırılan pasif bir uygulamanın tekrar aktif edilmesi artık gerekli değil. Hem bu sayede navigasyonu kullanırken bir taraftan da postalarınızı kontrol edebilirsiniz. Ya da herhangi bir epostanızdaki bağlantıdan bir web adresine ulaştığınızda posta uygulamanız otomatik olarak kapanmayacak ve Safari'nin arkaplanında çalışmaya devam edecek.
Folders: Daha iyi bir ana ekran görünümü
iPhone ekranındaki en büyük karmaşıklık dosyalardan kaynaklanıyordu ve 4.0 sürümü ile birlikte bu karmaşıklık mazide kalacak.
iPhone, AppStore sayesinde kullanıcılarına telefonunlarında deneyebilecekleri yüzlerce ücretsiz uygulama sunuyor. Herhangi bir uygulamayı beğendiğinizde ise kaldırmazsınız ve tabiki iPhone'ununuzda kalır. Fakat kısa bir süre sonra iPhone ekranınızda büyük çapta bir simge karmaşası yaşamanız muhtemel. "Folders" (dosyalar) uygulaması ile bu karmaşa tarih oluyor. Bu özellikle artık uygulamalarınızı tek bir dosya içinde toplayabiliyorsunuz. Örneğin iPhone'unuzda bir sürü oyun varsa hepsini tek bir merkezde, bir oyun dosyasına kaydedebiliyorsunuz.
Pratikte "Folders"
Folders konusunda da Apple kolay kullanımı göz önünde tutmuş. İki ya da daha fazla uygulamayı birleştireceğiniz dosyaları oluşturmak son derece basit. Çalışma şekli de öyle: Tek yapmanız gereken istediğiniz uygulamanın ikonu titremeye başlayana kadar basılı tutmak. Şimdi parmağınızla ikonu bir diğer uygulamanın üzerine sürükleyin. Hepsi bu kadar.
Oluşturduğunuz bir dosyanın içine istediğiniz sayıda uygulama atmak mümkün. Dosyadan bir uygulamayı kaldırmak istediğinizde ise az önceki işlemin tam tersini yapmanız yeterli. Apple dosyalara uygulamaların kategorisine bağlı olarak daha sonra değiştirebileceğiniz bir isim veriyor. Ayrıca Folders dosyalarınızı doğrudan dock içine koyabiliyor, veya alttaki simge sırasına ekleyebiliyorsunuz.
Merkezi posta: Daha hızlı posta kontrolü
4.0 versiyonu ile Apple cep telefonlarında artık merkezi bir gelen posta kutusu bulunuyor. Fakat testimizde zayıf bir nokta da bulduk.
Posta konusunda Apple bugüne kadar birçok eleştiri aldı ve sonunda bütün kayıtlı posta hesapları için merkezi bir gelen kutusu sunacak. 4.0 versiyonundan itibaren tüm posta hesapları tek bir mail kutusundan kontrol edilebilecek. Bu sayede kullanıcılar birçok posta kutusuyla uğraşmak yerine bir bakışta tüm postaları görebilecekler.
Pratikte merkezi posta
Merkezi posta sayfasında artık tüm posta hesaplarını kontrol etmek için "Tüm gelenler" adında bir giriş bulunuyor. Posta uygulaması başlatıldığında tüm posta kutuları güncelleniyor. Bu güncellemeyi dilediğiniz zaman yapabiliyor veya tüm postaları ayrı ayrı kontrol edebiliyorsunuz. Bu da her posta hesabını hem manuel olarak kontrol edebileceğiniz, hem de otomatik olarak belirli aralıklarla güncelleyebileceğiniz anlamına geliyor.
Tek zayıf nokta ise hesaplara ait mail listelerinin ilk bakışta görülememesi diyebiliriz. Apple'ın bir sonraki güncellemede bu konuyu gözden geçirmesi gerek.
Oyun Merkezi: Artık yalnız oynamak yok
Yeni Oyun Merkezi sayesinde Apple, çevrimiçi oyun fanatiklerini unutmadığını da gösterdi.
Apple'da nihayet çevrimiçi oyun furyasına katıldı. Oyun Merkezi'nin temel amacı dünyanın dört bir yanındaki çevrimiçi oyuncuları aynı oyunlarda buluşturmak. Ayrıca Oyun Merkezi, bir sosyal ağ olma özelliğine de sahip. Kullanıcılar bu merkezde birbirlerine mesaj gönderebiliyor ve durum mesajları bırakabiliyorlar. Tıpkı konsol üreticilerinin popüler çevrimiçi platformlarındaki gibi kullanıcı yüksek bir skor elde ettiğinde bu tür olaylar anında paylaşılıyor.
Pratikte Oyun Merkezi
Oyun Merkezi'ne hangi arkadaşınızın çevrimiçi olduğunu ve hangi oyunları oynadığınızı kolayca görebiliyorsunuz. Herhangi bir oyuna katılmak istediğinizde tıklamanız yetiyor. Ancak iPhone'unuzda o oyunun yüklü olması şartıyla. Bir oyunu oynamak istiyorsunuz fakat kayıtlı arkadaşlarınız arasında rakibiniz yok mu? Sorun değil. Uygulama internet üzerinden sizin için bir rakip buluyor ve yeni rakibinizle yarışmaya başlayabiliyorsunuz. OS 4.0 beta bir versiyon olduğu için Oyun Merkezi henüz kullanılamıyor. Fakat iPhone OS 4.0 bu yaz resmi olarak indirmeye sunulduğunda kullanılabilir olacak.