Özellikle mobil cihazlarla hayatımıza giren küçük uygulamalara, günden güne daha çok cihaz destek veriyor. Apple, Google, Microsoft ve Blackberry mobil cihazları, TV'ler, otomobiller ve hatta buzdolapları, artık bu ufak, becerikli ve genellikle tek bir amaca hizmet eden küçük uygulamaları destekliyorlar.
Küçük uygulamalar, alışık olduğumuz ve DOS günlerinden beri PC'lerimizde kullandığımız uygulamalardan açık bir şekilde farklılar. Peki, küçük uygulamaların geleceği nasıl şekillenecek? Küçük uygulamalar, sadece geçici bir heves mi yoksa boyutlarının aksine, hayatımızdaki etkileri giderek büyüyecek mi?
Kimilerine göre küçük uygulamalar, uygulama anlayışındaki bir devrimden çok, mobil cihazların yapısı gereği tek ve basit bir ihtiyaca cevap veren, küçük boyutlu yazılımların geliştirilmesi ihtiyacı neticesinde doğdular.
Mobil cihazlarla hayatımıza giren, tek bir amaçla geliştirilmiş ve bu doğrultuda uzmanlaşmış uygulamalara olan talep, uygulama mağazaları sayesinde inanılmaz boyutta arttı. Bu talebe cevap veren yazılım geliştiriciler, uygulama mağazalarını kullanarak geliştirdikleri yazılımları kolaylıkla pazarlamaya başlayınca, küçük uygulamalar önemli bir pazar haline geldi.
Çoğu kullanıcıya göre bu gelişme son derece olumlu oldu. Zira birçok ihtiyacı iyi kötü gideren büyük yazılımlar yerine, tek bir ihtiyaca odaklanan uygulamalar, odaklandıkları konuda çok daha başarılı işler çıkarmaya başladılar.
Yeni bir çağ...
Küçük uygulamaların, en önemli farklarından birisi de yazılımın edinilmesi ve kullanımındaki kolaylık oluyor. Kişisel bilgisayarına uygulama yüklemekte zorlanan acemi kullanıcılar, uygulama mağazalarının sağladığı kolaylık sayesinde, mobil cihazlarına küçük uygulama yükleme ve kullanma konusunda hiçbir sorun yaşamıyorlar.
Yaşanan bu değişim, geliştiriciler açısından tahmin edilmesi güç bir gelecek sunuyor. Artık kullanıcılar, yazılım paketlerinde yer alan ancak ihtiyaç duymadıkları yazılımlara para ödemek yerine, düşük bedelle sunulan ve tek bir ihtiyacı karşılayan uygulamalara rağbet ediyor.
Çevrimiçi müzik mağazalarının getirdiği yenilik, bir müzik albümü yerine tek bir müzik parçasının satın alınabilmesi olmuştu. Uygulama mağazaları da aynı şeyi uygulamalar için mümkün kıldı ve artık uygulamaların küçük parçalar halinde pazarlandığı bir çağa girildi.
Uygulama mağazaları sayesinde, geliştirilen uygulamaları pazarlamak inanılmaz derecede kolaylaştı. Özellikle, bu alanda ilkleri başaran App Store gibi milyonlarca kullanıcıya hizmet veren uygulama mağazaları, geliştiriciler açısından inanılmaz bir fırsat sundu.
App Store'un ödeme ve dağıtım sistemi sayesinde, uygulamalara ulaşmak çok kolay hale geldi. Bunun yanında App Store'da yer alan yeni uygulamalar, sağlanan arama imkanlarıyla, keşfedilme ve kendini tanıtma sıkıntısı yaşamaksızın kullanıcılarla buluşmaya başladı.
Uygulama mağazalarının getirdiği tüm bu avantajlar sayesinde, amatör geliştiricilerden büyük şirketlere kadar herkes, yazılımlarını kolaylıkla küresel bir pazara sunma fırsatı yakaladılar. Bu durum, küçük uygulamaların yükselişinde belki de en önemli itici güç oldu.
App Store...
Çoğu açıdan en başarılı uygulama mağazası olan App Store, uygulama geliştiricilere getirdiği sayısız kolaylık ve avantajın yanında, bazı olumsuz getirilere ve eksilere de sahip.
App Store'da yer alan bir uygulamanın gün yüzüne çıkabilmesinin önünde iki önemli engel bulunuyor. Bunlardan ilki, App Store'da neredeyse sayısız uygulamanın yer alması, ikincisiyse sağlanan arama imkanlarının kısıtlı olması. Yine de, yeni uygulamaların keşfedilmesinin önündeki en büyük engeli, App Store müşterilerinin çoğunun, popüler uygulama listelerinin dışına çıkmamaları oluşturuyor.
Bunun yanında, uygulama fiyatlarındaki beklenti de uygulama geliştiriciler açısından önemli sıkıntılardan bir diğeri oluyor. Özellikle oyun ve eğlence uygulamalarında 0.99 dolar fiyat etiketi görmeye alışan kullanıcılar, geliştiricileri yüksek bütçeli yazılımlardan uzak kalmaya yöneltiyor.
Bunun getirdiği sonuçlardan birisi olarak, App Store'da aşırı basit ve aceleyle geliştirilmiş uygulamalarla sıkça karşılaşılabiliyor. Elbette bu durumu olumlu karşılayanlar da bulunuyor. Tek bir konuya odaklanan, basit bir arayüze ve işleyişe sahip uygulamalar sayesinde, teknik detaylarla uğraşmayı sevmeyen ve masaüstü uygulamalarını kullanma konusunda sıkıntı yaşayan kullanıcılar, küçük uygulamaları severek ve kolayca kullanabiliyor. Böylece küçük uygulamalar, klasik masaüstü uygulamalardan çok daha geniş bir kitleye hitap edebiliyor.
Küçük uygulamalar masaüstünde...
Küçük uygulamaların, klasik uygulamalardan daha çok kişiye hitap edebilmesi, küçük uygulamaların masaüstü sistemlerde de talep görmesine sebep oluyor. Bu talebi dikkate alan Apple, iOS uygulamalarının yer aldığı App Store'un ardından, Mac App Store'u açarak, küçük uygulama anlayışının masaüstüne taşınmasının yolunu açtı.
Ocak ayında hizmete giren ve sadece en güncel sürüm olan Mac OS X 10.6.6 Snow Leopard sürümüne destek veren Mac App Store, ilk gününde yoğun bir ilgiyle karşılaştı ve sürüm kısıtlamasına rağmen, kullanıcılarının bir günde tam 1 milyon uygulama indirmesini sağladı.
Tüm satın alma ve kurulum işlemlerinin, sadece birkaç tıklamayla ve bir şifreyle gerçekleştirildiği Mac App Store, sağladığı bu kolaylıkla, küçük uygulamalar kadar klasik masaüstü uygulamalarının satışlarını da artırma potansiyeline sahip.
iOS App Store'un aksine, Mac OS yazılımlarını indirmenin tek yolu Mac App Store değil elbette. Ancak iOS App Store'un başarısından da ilham alan Apple, kullanıcıların tüm uygulamalara tek elden erişebildiği uygulama mağazalarının, masaüstünde de aynı ilgiyle karşılaşacağını öngörerek, başarılı bir girişime imza atmış görünüyor.
App Store sayesinde, istenilen yazılım, kolayca ulaşılıp güvenle satın alınabiliyor. Ancak App Store'un başarısında atlanmaması gereken nokta, satın alınan uygulamalara duyulan güven. App Store'un sağladığı güvenli platform sayesinde kullanıcılar, kurdukları uygulamanın bilgisayarına zarar vereceği konusunda hiçbir endişe duymuyor.
Masaüstü uygulamaların geleceği...
Mac App Store ile birlikte, masaüstü uygulamaların geleceği de sorgulanmaya başlandı. Mac App Store ile masaüstüne sunulan uygulamaların birçoğu iOS'dan aktarılmış görünen basit, tam ekran yazılımlar ve oyunlar olarak göze çarpıyor. Bu durum, masaüstü yazılımların, alışılagelmiş pencere yapısından uzaklaşacağı endişesini doğuruyor.
Mac OS X Lion'un yayınlanan tanıtım görüntüleri de bu endişeyi doğrular nitelikte. Bu görüntülerde, iOS'dakine benzer şekilde, tam ekran uygulamalar ve ana menü göze çarpıyor.
Bazı geliştiriciler bu yönde bir adım atılmasına karşı çıkıyor ve bir masaüstü bilgisayar ile mobil cihazın farklı giriş aygıtlarına sahip olduğuna dikkat çekerek, masaüstü sistemlerde tam ekran yaklaşımının kabul görmeyeceğini belirtiyor.
Diğer yandan, küçük uygulamaların masaüstüne girmesi, uygulamaların daha düşük fiyatlarla daha çok kullanıcıya ulaşmasını beraberinde getiriyor. Bu pazarlama tekniğini benimseyecek yazılım geliştiriciler, yazılım paketleri yerine tek işlevli yazılımlar pazarlama yoluna gidecek.
Uygulama mağazalarındaki diğer büyük oyuncu ise Android Market. App Store'un aksine, açık kaynaklı yazılımlara ağırlık veren Android Market, gelir konusunda daha çok reklamlara bel bağlıyor. Bu açıdan, App Store'a tamamen zıt görünen Android Market, ücretli yazılımlara kısıtlı olarak destek veriyor. Öyle ki Android Market'teki ücretli uygulamalar, şuan için sadece ABD ve İngiltere'deki kullanıcılara sunuluyor.
Web uygulamaları...
Apple'ın katı kurallara sahip ve ticari temele dayanan uygulama mağazası konsepti, uygulamaların gelişmesi için bir zorunluluk olarak görülebilir ancak tüm ticari başarısına rağmen bu konsepte karşı çıkanlar bulunuyor.
Karşı çıkanların en başında ise Mozilla geliyor. Mozilla, açık web standartlarının gelişmesini savunuyor ve web uygulamalarını destekliyor. Web uygulamaları sayesinde, herhangi bir cihaza bağımlı olmayacak uygulamalar, istenilen yerde, herhangi bir cihazla ulaşılabilir hale gelecek.
Mozilla'ya göre web uygulamaları, geliştiriciler açısından da avantajlı. Web uygulamaları sayesinde, yazılım geliştirme masrafları düşeceği gibi, her platformda çalışan, özgür yazılımların da yolu açılacak. Kullanıcılar açısından, klasik bir uygulamadan farklı olmayacak web uygulamaları, her yerden ve her platformdan ulaşılabilir olması sayesinde önemli bir avantaj oluşturacak.
Web uygulamalarının henüz çok ilgi görmediğini kabul eden Mozilla, web standartlarının da gelişimiyle birlikte, geleceğin tercihinin web uygulamaları olacağını düşünüyor.
Uygulamaların geleceği...
App Store'un geleceğimizi ne derece etkileyeceği merak edilirken, dedikodular Microsoft'un da aynı yoldan gidebileceğini gösteriyor. Windows 8'in bir uygulama mağazası ile birlikte sunulması bekleniyor.
Bu beklenti gerçekleşirse, sayısız kez tekelcilik girişimleriyle suçlanan Microsoft'un, üçüncü parti yazılımları dağıttığı günleri görebiliriz. Windows 8'in uygulama mağazası doğru şekilde hayata geçirilirse, zararlı ve casus yazılım risklerini gidererek, daha güvenli bir Windows deneyimini de beraberinde getirebilir.
Küçük uygulamaların getirdiği yenilikler, bu yenilikleri pazarlayan şirketler gibi kullanıcıların beklentilerini de yükseltti. Kullanıcılar artık, sahip oldukları uygulamaların kullanıcı deneyimlerine daha çok önem vermesini bekliyor.
Mobil cihazlarla hayatımıza giren küçük uygulamaların, masaüstü sistemler dışında da hayatımızdaki yerlerini sağlamlaştırmaları bekleniyor. Örneğin uygulama desteğiyle birlikte gelen televizyonlar ve otomobiller hayatımıza girmiş durumda.
Ancak yaşanan mobil cihaz patlamasının da doğruladığı bir gerçek, farklı platformların, küçük uygulamalar için aynı popülerliğe erişemeyeceğini de gösteriyor. Bu da kullanıcıların, farklı görevler için farklı platformları tercih ettiği gerçeği oluyor.
Örneğin, sosyal ağlar, müzik ve oyunlar için akıllı telefonlar tercih edilirken, tabletler sadece okuma ve bilgisayardaki basit işleri yapmak için tercih ediliyor. Daha karmaşık işler içinse, eskiden olduğu gibi masaüstü sistemler tercih ediliyor.
Kullanıcı tercihleri göz önüne alındığında, mobil cihazların getirdiği yeniliklerin diğer platformlarda aynı başarıyı gösteremeyeceğini söylemek mümkün görünüyor.