Akıllı telefon piyasasında her türlü rekabet yöntemi karşımıza çıktı. Önceleri küçük telefonlar moda oldu. Kullanıcılar ellerindeki minicik akıllı telefonlarla övünmek için giderek küçülen modelleri satın almaya başladılar. Ardından, küçük modellerin ekranlarında mesaj yazmakta, web sayfası okumakta zorlananların şikayetleri ön plana çıktı ve bu kez ekranlar büyümeye başladı. Dev ekranlı akıllı telefonlara talep yükseldikçe bu telefonları çalıştırabilmek için gereken donanımlar da yükselmeye başladı. Daha güçlü işlemci, daha yüksek kapasiteli pil, daha keskin ekran... Elbette tüm bu yüksek seviye donanımlar, akıllı telefonların maliyetini de yükselti. Maliyetlerin fiyatlara yansımaması da mümkün değildi. Dolayısıyla, iyi bir akıllı telefon deneyimi yaşamak isteyenlerin yüksek ücretler ödemek zorunda olduğu gerçeği karşımıza çıktı. Fiyat düştükçe, tepki süresi uzun ucuz dokunmatik ekranlara sahip, pil kapasitesi az, işlemcisi yavaş telefonlar, kullanıcıları rahatsız eden deneyimlere sebep oldu.
Fakat, akıllı telefon bileşenlerinin artık ucuzlamasıyla, akıllı telefon pazarında dengeler değişmeye başlıyor. Artık ucuz telefonlar da, yüksek seviye bileşenlere sahip olabiliyor ve ucuz bir telefon sahibi olmak, kötü bir akıllı telefon kullanmak anlamına gelmiyor.
Windows Phone sisteminin de oyuna girmesiyle geçen yıl akıllı telefon fiyatlarında önemli bir düşüş yaşandı. İlk defa akıllı telefon satın almak isteyen ancak telefonların yüksek fiyatlarından çekinenlere ucuz ama kaliteli telefon modelleri sunan Windows Phone sayesinde kullanıcılar iyi telefona ulaşmak için yüksek fiyat ödemek zorunda olmaktan kurtuldular.
Şimdi diğer firmalar da, daha düşük fiyatla kaliteli telefon sunmak zorunda olduklarının farkındalar. Çoğu kullanıcı, bir telefona binlerce lira verdikten sonra onu yıllarca değiştirmek istemiyor. GSM operatöründen taksitle telefon alan kullanıcılar, iki veya üç yıllık kontrat yapıyorlar. Bu da, bu kullanıcıların en az iki yıl boyunca yeni telefon almayacağı anlamına geliyor. Dolayısıyla, telefon üreticilerinin insanlara yeni telefon satabilmesi için, ucuz seçenekler ortaya koyması gerekiyor. Fiyatların da hızla düşme eğilimine girdiği artık gözden kaçmıyor.
2012 yılında akıllı telefonların ortalama fiyatının 450 dolar seviyesinde olduğu dikkat çekerken, 2018'de bu ortalamanın 260 dolara inmesi bekleniyor. Bu durumda, üreticilerin kar marjının giderek düştüğünü ve gelir seviyesini korumanın tek yolunun daha çok telefon satmak olduğunu görebiliyoruz. Firmaların, daha çok telefon satmak için de birbiriyle fiyat rekabetine gireceğini tahmin etmek zor değil. Yani, önümüzdeki dönemde telefon fiyatlarında çok hızlı düşüşler görmek kimseyi şaşırtmasın.
Bir sonraki sayfada, ucuz bir telefonun nasıl olması gerektiğini inceliyoruz.
Ucuz akıllı telefon nasıl olur?
Ucuz akıllı telefonlarda iki farklı standarttan bahsetmek mümkün. Birincisi, akıllı telefon kullanıcısının çok fazla olduğu, gelişmiş ülkeler için üretilen modeller. Bunlar, iPhone 5S veya Galaxy S5'e benzer deneyimler sunan ancak fiyatı daha düşük olan modeller. Samsung ve HTC bu ucuz ama yüksek kaliteli modellerle önemli satışlar yakalamış firmalar olarak biliniyor. Apple da her iPhone modelinin daha düşük fiyatlı bir alternatifini piyasaya sürmesiyle ünlü.
İkinci modelde ise, Nokia, Google ve Motorola gibi firmaların uyguladığı politika var. Bu markalar, yüksek seviyeli telefonlarını, rakiplerinin beşte biri fiyatına piyasaya sürebiliyorlar. Örneğin Motorola'nın, Moto G modeli son derece başarılı ve Android piyasasındaki en iyi telefonlardan biri olmasına rağmen, fiyat olarak rakiplerinin çok altında duran bir üründü. Google da, Nexus telefonlar ile yüksek donanımı düşük fiyata sunuyor.
Nokia da, aynı politika ile, akıllı telefon pazarında kendine önemli bir yer buldu. Akıllı telefon satın almak isteyen ama fiyatlardan çekinen insanlara milyonlarca Lumia 520 satarak herkesi mutlu etti. Üstelik rakiplerinden çok daha düşük fiyata...
Piyasada yeni oyuncular
Akıllı telefon pazarında şimdi yeni bir oyuncu var. Çin çıkışlı bu firmanın ismi OnePlus... Son derece düşük fiyata çok yüksek seviyeli telefonlar üretme sözüyle ortaya çıkan firma, Samsung Galaxy S5 ayarında bir telefon olan OnePlus One modeli ile büyük ilgi topladı zira telefonun fiyatı Galaxy S5'in yarısı kadardı. Ancak One modelinin fiyatını yarıya çekmek için süper parlak AMOLED ekran, su geçirmez kasa ve kalp ritmi sayacı gibi özellikler telefonda bulunmuyor.
Çin'de, milyonlarca adet satılan ve Çin dışında hiç bilinmeyen başka birçok marka bulunuyor. Bu telefonlar da, Çin dışındaki pazarlar artık model/kalite rekabetinden çıkıp fiyat rekabetine döndüğünde, kendilerini dünyaya tanıtarak müşteri aramaya hazırlar. Gerçi, Çin'deki akıllı telefonlar da, Türkiye şartlarına göre çok ucuz sayılmaz. 350 dolar seviyesinde satılan bu yüksek seviye telefonların fiyatı, gelişmekte olan ülkelerdeki kimi insanların bir yıllık gelirine denk geliyor. Fakat gerçek de şu ki, telefon üreticilerinin milyarlarca yeni telefon satabilecekleri tek pazar da, bu ülkeler... İnsanların düşük geliri nedeniyle daha önce akıllı telefon sahibi olamadığı bu ülkeler telefon üreticileri için hala bakir bir alan. Ancak üreticiler de biliyor ki, bu ülkelerde telefon satabilmek için gerçekten ucuz modeller üretmek gerekiyor.
Peki, piyasadaki ucuz telefonlar insanlara neler vaadediyor? Bir sonraki sayfamızda...
Mozilla Firefox OS ve diğerleri
Kar amacı gütmeyen bir vakıf olan Mozilla'nın ürettiği Firefox OS ile çalışan telefonlar henüz yaygın değil. Ama düşük donanımlara rağmen yüksek performans sunuyorlar; düşük fiyatlı ancak çok kullanışlı bir telefon deneyimi sunuyorlar. Firefox OS, büyük satış rakamlarına ulaşamamış olsa da, piyasadaki şartlarla ucuz ama kaliteli telefon yaratmanın mümkün olduğunu ispatladı.
Firefox OS'un uygulama pazarının, Temmuz 2013'ten beri, 425 bin kişinin ziyaret etmesi de dikkat çekiyor. iOS veya Android gibi arkasında uzun yıllar barındırmayan yepyeni bir mobil işletim sisteminin bir yılda yarım milyona yakın kullanıcı bulması Mozilla'yı gelecek için umutlandırıyor. ZTE, Huawei ve Alcatel, Firefox OS telefonlarını destekliyor. Sony ve LG de yakında Firefox OS telefonları üretebileceklerini açıklıyorlar. Dolayısıyla, geleceğin ucuz ama kaliteli telefonları Firefox OS'la çalışabilir.
Öte yandan, Samsung, akıllı telefonlarını ve hatta tüm akıllı cihazlarını ileride Google'a muhtaç bırakmamak için Android'den uzaklaşma sinyalleri de veriyor ve bu amaçla kendi mobil işletim sistemi Tizen'i geliştirdi. Tizen işletim sistemli telefonların Samsung Galaxy S5 gibi amiral gemisi modellerinin ucuzlamasına yardımcı olup olmayacağını yakında göreceğiz.
Apple bu yıl, uzun zamandır beklenen geniş ekranlı telefonunu iPhone 6 olarak piyasaya sürecek gibi görünüyor. Dolayısıyla, fiyatının da çok yüksek olması bekleniyor. Rakipleri ise artık fiyat düşürmeleri gerektiğinin farkındalar ve bu da 2015'te yüksek fiyatlı amiral gemileri ile düşük fiyatlı orta modellerin çatışmasına neden olacak. Moto G veya OnePlus One gibi düşük fiyatlı ama yüksek kaliteli modeller piyasada oldukça kullanıcıların artık çok daha azı, fiyakalı amiral gemisi modellerine yönelecek gibi görünüyor.